Η κατηγορία του 10% στις Πανελλήνιες Εξετάσεις αποτελεί μια θεσμική πρόβλεψη που δίνει τη δυνατότητα σε αποφοίτους των δύο προηγούμενων ετών (στην περίπτωσή μας, αποφοίτους 2024 και 2025) να διεκδικήσουν εκ νέου την εισαγωγή τους σε σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η διαδικασία αυτή γίνεται χωρίς να χρειαστεί να συμμετάσχουν ξανά στις εξετάσεις, αλλά υποβάλλοντας απλώς ένα νέο Μηχανογραφικό Δελτίο (ΜΔ), χρησιμοποιώντας τη βαθμολογία τους από την αρχική τους εξέταση.
Στόχος είναι να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία σε όσους δεν ήταν ικανοποιημένοι με την αρχική τους επιλογή ή αντιμετώπισαν προβλήματα κατά τη χρονιά των εξετάσεων.
Δείτε εδώ την προθεσμία για τις αιτήσεις συμμετοχής στις Πανελλήνιες 2026
Διαδικασία και περιορισμοί
Το σύστημα του 10% δεν παρέχει απεριόριστες θέσεις. Αντιθέτως, οι διαθέσιμες θέσεις είναι συγκεκριμένες και περιορισμένες, αποτελώντας το 10% των εισακτέων κάθε σχολής. Αυτός ο μικρός αριθμός θέσεων, σε συνδυασμό με την άγνωστη ζήτηση κάθε χρονιάς, καθιστά τη λειτουργία του μηχανισμού ιδιαίτερα απρόβλεπτη.
Όπως αποδεικνύεται από τις Πανελλήνιες του 2025, οι βάσεις αυτής της κατηγορίας μπορεί να παρουσιάσουν τεράστιες διακυμάνσεις—από πτώση 2.355 μορίων σε κάποιες σχολές μέχρι άνοδο 8.900 μορίων σε άλλες—γεγονός που καθιστά αδύνατη οποιαδήποτε ασφαλή πρόβλεψη.
Σε ποιους απευθύνεται
Η κατηγορία του 10% μοιάζει βολική κυρίως για τους πρωτοετείς φοιτητές (και τους αποφοίτους του έτους πριν), οι οποίοι δεν πέτυχαν την είσοδό τους στην επιθυμητή σχολή για λίγα μόρια ή έκαναν λάθος στην αρχική τους δήλωση προτίμησης. Ωστόσο, η χρήση του εμπεριέχει υψηλό ρίσκο.
Η ελπίδα ενός υποψηφίου ότι θα «πιάσει» τη σχολή μέσω του 10% λόγω μικρής διαφοράς μορίων, συχνά δεν δικαιώνεται. Ο απρόβλεπτος χαρακτήρας των βάσεων μετατρέπει το δίλημμα «να ξαναδώσω εξετάσεις ή να πάω με το 10%;» σε ένα αγχωτικό αδιέξοδο.
Δείτε εδώ το πρόγραμμα των εξετάσεων για τις Πανελλήνιες 2026
Τι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι
Μέχρι να υπάρξει ενδεχόμενη μεταρρύθμιση (όπως η προτεινόμενη οριζόντια κινητικότητα για όσους ξεπερνούσαν τη βάση της επιθυμητής σχολής), οι υποψήφιοι πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί στη λήψη της απόφασής τους. Πρέπει να σταθμίσουν προσεκτικά το μεγάλο ρίσκο που συνεπάγεται η χρήση του 10%, γνωρίζοντας ότι οι βάσεις είναι απρόβλεπτες.
Το σημαντικότερο είναι να μην εγκλωβιστούν σε ένα δίλημμα χωρίς ασφαλή απάντηση. Η απόφαση (επανεξέταση ή 10%) πρέπει να ληφθεί με πλήρη επίγνωση της αβεβαιότητας των αποτελεσμάτων.
