Το άγχος αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στις δύσκολες καταστάσεις, η οποία μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τη συμπεριφορά μας και τις διατροφικές μας συνήθειες.
Η πλειοψηφία των ανθρώπων όταν βιώνουν άγχος στρέφονται σε τροφές που προσφέρουν άμεση ευχαρίστηση, συχνά πλούσιες σε θερμίδες, ζάχαρη ή λιπαρά.
Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Υπάρχει εξήγηση!
Όταν το σώμα μας βιώνει άγχος, ενεργοποιείται ο μηχανισμός «μάχης ή φυγής». Αυτή η αντίδραση προκαλεί την έκκριση ορμονών όπως η κορτιζόλη, που αυξάνει την επιθυμία για φαγητό, ιδιαίτερα για τροφές υψηλής ενεργειακής αξίας.
Δείτε ακόμα: Πώς να αυξήσετε τη ντοπαμίνη σας με φυσικό τρόπο
Γιατί το ρίχνουμε στο φαγητό όταν είμαστε αγχωμένοι;
Κορτιζόλη: Η κορτιζόλη, γνωστή και ως «ορμόνη του άγχους», αυξάνει το αίσθημα της πείνας, καθώς ο οργανισμός προετοιμάζεται για πιθανή ανάγκη ενέργειας.
Ωστόσο, όταν το άγχος είναι χρόνιο, η παρατεταμένη έκκριση κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσει σε συστηματική υπερφαγία.
Νευροδιαβιβαστές: Το άγχος επηρεάζει επίσης τη σεροτονίνη, μια χημική ουσία που σχετίζεται με τη διάθεση και την ευχαρίστηση. Τροφές πλούσιες σε ζάχαρη και υδατάνθρακες αυξάνουν προσωρινά τα επίπεδα σεροτονίνης, προσφέροντας στιγμιαία χαλάρωση.
Συναισθηματική κατανάλωση: Το φαγητό γίνεται ένας τρόπος να καλύψουμε τις συναισθηματικές μας ανάγκες, αλλά αυτό συχνά οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο. Μετά την κατανάλωση, μπορεί να αισθανθούμε ενοχές ή ντροπή, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω το άγχος και την τάση για υπερκατανάλωση.
Τροφές-«παρηγοριά»: Γιατί τις επιλέγουμε; Οι τροφές που προτιμώνται όταν είμαστε αγχωμένοι είναι συνήθως πλούσιες σε θερμίδες, ζάχαρη και λιπαρά. Αυτές οι τροφές ενεργοποιούν το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, δημιουργώντας ένα αίσθημα ευχαρίστησης που μας αποσπά από το άγχος.
Δείτε ακόμα: Πως μπορεί το άγχος να μας κάνει καλό;
Πώς να πείτε όχι στην υπερφαγία λόγω άγχους
1. Εντοπίστε τα ερεθίσματα: Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε πότε τρώτε λόγω άγχους και όχι επειδή πεινάτε. Κρατήστε ένα ημερολόγιο διατροφής για να καταγράψετε τις συναισθηματικές καταστάσεις που σας οδηγούν στην κατανάλωση.
2. Αναζητήστε εναλλακτικούς τρόπους ανακούφισης: Δραστηριότητες όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός ή μια απλή βόλτα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους χωρίς να καταφεύγετε στο φαγητό.
3. Προτιμήστε υγιεινές επιλογές: Αν νιώθετε ότι χρειάζεστε κάτι για να νιώσετε καλύτερα, προτιμήστε υγιεινές επιλογές, όπως ξηρούς καρπούς, φρούτα ή γιαούρτι, που παρέχουν ενέργεια χωρίς τις ενοχές.
4. Αναπτύξτε στρατηγικές διαχείρισης του άγχους: Η τακτική άσκηση, η καλή ποιότητα ύπνου και η διατήρηση μιας ισορροπημένης καθημερινότητας μπορούν να μειώσουν το άγχος και, κατά συνέπεια, την τάση για συναισθηματική κατανάλωση.
Αν το φαγητό ως αντίδραση στο άγχος επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα της ζωής σας, μπορεί να είναι χρήσιμο να αναζητήσετε υποστήριξη από ειδικούς, όπως διαιτολόγους ή ψυχολόγους.