Με τις ηλιόλουστες ημέρες του καλοκαιριού να φέρνουν χαρά και ξεγνοιασιά, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο εγκαύματα αλλά και αλλεργικές αντιδράσεις, μια από τις οποίες είναι η φωτοαλλεργία – μια λιγότερο γνωστή, αλλά αρκετά ενοχλητική δερματική αντίδραση που μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα και τις καλοκαιρινές δραστηριότητες.
Ας δούμε τι είναι η φωτοαλλεργία, ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο, πώς εκδηλώνεται και – το σημαντικότερο – πώς να την προλάβεις.
Τι είναι η φωτοαλλεργία;
Η φωτοαλλεργία είναι μια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος όταν το δέρμα έρχεται σε επαφή με συγκεκριμένες ουσίες και στη συνέχεια εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου (UV). Δηλαδή, δεν πρόκειται για απλό ηλιακό έγκαυμα, αλλά για αλλεργικού τύπου φλεγμονή του δέρματος.
Αυτή η αντίδραση προκαλείται όταν το φως του ήλιου ενεργοποιεί χημικά στοιχεία που υπάρχουν πάνω στο δέρμα – π.χ. από φάρμακα, καλλυντικά ή αντηλιακά – και το σώμα «επιτίθεται» σε αυτά σαν να είναι απειλή.
Δες εδώ 13 τρόπους για να αντιμετωπίσετε τα εγκαύματα του ήλιου στο σπίτι
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά άλλων αλλεργιών ή δερματίτιδας:
Κνησμός (φαγούρα)
Κοκκινίλες και εξανθήματα
Οίδημα (πρήξιμο)
Φουσκάλες ή μικρά σπυράκια
Ξηρό ή ξεφλουδισμένο δέρμα
Εμφάνιση αρκετές ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο (όχι άμεσα)
Συνήθεις περιοχές: χέρια, πρόσωπο, λαιμός, ώμοι και ντεκολτέ – δηλαδή μέρη που εκτίθενται στον ήλιο.
Αιτίες – Τι την προκαλεί;
Η φωτοαλλεργία δεν προκαλείται αποκλειστικά από τον ήλιο, αλλά από ουσίες που ευαισθητοποιούν το δέρμα και ενεργοποιούνται μέσω της ηλιακής ακτινοβολίας. Αυτές περιλαμβάνουν:
Φάρμακα:
Αντιβιοτικά (π.χ. τετρακυκλίνες)
Αντιισταμινικά
Διουρητικά
Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (π.χ. ιβουπροφαίνη)
Αντικαταθλιπτικά
Καλλυντικά & προϊόντα περιποίησης:
Αρώματα
Κρέμες με αιθέρια έλαια (ιδίως εσπεριδοειδή)
Κάποια αντηλιακά με χημικά φίλτρα
Ορισμένα τρόφιμα:
Σέλινο, εσπεριδοειδή, σύκα (σε υπερβολική επαφή ή χυμούς πάνω στο δέρμα)
Δες εδώ τι πρέπει να κάνεις σε περίπτωση ηλίασης
Πρόληψη – Πώς να την αποφύγεις
Χρησιμοποίησε αντηλιακά με φυσικά φίλτρα (π.χ. οξείδιο του ψευδαργύρου ή του τιτανίου).
Απόφυγε καλλυντικά ή αρώματα πριν την ηλιοθεραπεία.
Έλεγξε εάν τα φάρμακά σου προκαλούν φωτοευαισθησία – ρώτησε τον γιατρό ή φαρμακοποιό.
Φόρα ρούχα που καλύπτουν το δέρμα, ιδιαίτερα αν παίρνεις φάρμακα.
Προτίμησε σκιά ή περιορισμένη έκθεση στον ήλιο, ειδικά τις μεσημεριανές ώρες (11:00-16:00).
Ξέπλυνε καλά το δέρμα σου από καλλυντικά ή χυμούς πριν εκτεθείς στον ήλιο.
Θεραπεία – Τι να κάνεις αν εμφανίσεις φωτοαλλεργία
Αν δεις συμπτώματα φωτοαλλεργίας:
Απομακρύνσου από τον ήλιο άμεσα.
Πλύνε την πάσχουσα περιοχή με δροσερό νερό και σαπούνι.
Τοπικά κορτικοστεροειδή (με ιατρική συμβουλή) βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής.
Αντιισταμινικά για την καταπολέμηση της φαγούρας.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, επικοινώνησε με δερματολόγο.
Η φωτοαλλεργία μπορεί να είναι δυσάρεστη, αλλά με την κατάλληλη πρόληψη και προσοχή, μπορείς να απολαύσεις το καλοκαίρι σου χωρίς απρόοπτα. Αν έχεις ιστορικό αλλεργιών ή παίρνεις φάρμακα, συζήτησέ το με τον γιατρό σου πριν βγεις στον ήλιο.
