Οι δύο βασικοί τύποι υπεριώδους ακτινοβολίας που φτάνουν στην επιφάνεια της Γης είναι οι UVA και UVB. Αν και δεν ανήκουν στο ορατό φάσμα φωτός, η δράση τους είναι ισχυρή και συνεχής. Κατανοώντας τις διαφορές μεταξύ τους, μπορούμε να επιλέγουμε σωστά προϊόντα προστασίας και να ενισχύσουμε την πρόληψη απέναντι σε εγκαύματα, φωτογήρανση και καρκίνο του δέρματος.
Η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου είναι από τις βασικές αιτίες πρόωρης γήρανσης και καρκίνου του δέρματος. Παρόλο που ο ήλιος είναι ζωτικός για την υγεία μας – καθώς μας προσφέρει βιταμίνη D και ανεβάζει τη διάθεσή μας – η παρατεταμένη έκθεση στις ακτίνες UV χωρίς προστασία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία του δέρματός μας.
Ας δούμε πιο αναλυτικά τις διαφορές ανάμεσα στην UVA και την UVB:
Τι είναι η ακτινοβολία UVA;
Η UVA (υπεριώδης ακτινοβολία τύπου Α) ονομάζεται και μακρού μήκους κύματος και αποτελεί περίπου το 95% της υπεριώδους ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια της Γης.
Μήκος κύματος: 320 – 400 νανόμετρα
UVA1: 340 – 400 nm
UVA2: 320 – 340 nm
Παρουσία: Όλο τον χρόνο, όλη μέρα — ακόμα και όταν έχει συννεφιά ή μέσα από παράθυρα, αφού διαπερνά το γυαλί.
Δράση:
Δεν προκαλεί άμεσο ερεθισμό ή πόνο.
Εισχωρεί βαθιά στο δέρμα και καταστρέφει κολλαγόνο και ελαστίνη.
Ευθύνεται για τη φωτογήρανση (ρυτίδες, απώλεια ελαστικότητας).
Συνδέεται με όλες τις μορφές καρκίνου του δέρματος.
Η UVA είναι επικίνδυνη ακριβώς επειδή δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή – δεν προκαλεί κάψιμο, αλλά βλάπτει το δέρμα σε βάθος.
Δες εδώ τα μυστικά για απόλυτη προστασία από το αντηλιακό
Τι είναι η ακτινοβολία UVB;
Η UVB (υπεριώδης ακτινοβολία τύπου Β) έχει μικρότερο μήκος κύματος και είναι λιγότερο διεισδυτική, αλλά περισσότερο έντονη σε συγκεκριμένες ώρες και εποχές.
Μήκος κύματος: 290 – 320 νανόμετρα
Παρουσία: Περισσότερο έντονη μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ., κυρίως από Άνοιξη έως Φθινόπωρο
Δράση:
Κύρια υπεύθυνη για το ηλιακό έγκαυμα
Προκαλεί κοκκινίλες, φουσκάλες και ορατές βλάβες στην επιδερμίδα
Συμβάλλει στην εμφάνιση δυσχρωμιών και καρκίνου του δέρματος
Αντανακλάται έντονα από το χιόνι, την άμμο και το νερό
Σε μεγάλο υψόμετρο, η ένταση της UVB αυξάνεται σημαντικά – αυτός είναι ο λόγος που οι σκιέρ και οι ορειβάτες χρειάζονται υψηλής προστασίας αντηλιακό.
Πώς να προστατευτείτε: UVA & UVB
Για να εξασφαλίσουμε ολοκληρωμένη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε αντηλιακά ευρέος φάσματος (broad spectrum). Αυτά καλύπτουν και τα δύο είδη ακτινοβολίας.
Βασικά σημεία:
Οξείδιο ψευδαργύρου, avobenzone και ecamsule είναι συστατικά που προστατεύουν από την UVA.
Το SPF αφορά μόνο την προστασία από UVB.
Η ένδειξη PA+++ (κυρίως στην Ασία και Ευρώπη) δείχνει επίπεδο προστασίας από UVA.
Για καθημερινή χρήση, SPF 30 είναι επαρκές.
Αν βρίσκεστε πολλές ώρες έξω ή ο δείκτης UV είναι πάνω από 8, προτιμήστε SPF 50 ή και παραπάνω.
Προσοχή: Ορισμένα αντηλιακά δηλώνουν “broad spectrum” αλλά δεν πληρούν τα πρότυπα. Οι ελεγκτικές αρχές, όπως ο FDA στις ΗΠΑ, ενισχύουν πλέον τους ελέγχους και τη διαφάνεια στη σήμανση.
Συμπέρασμα: Προστατευτείτε σωστά, όλο τον χρόνο
Η προστασία από τον ήλιο δεν είναι μόνο για το καλοκαίρι ή την παραλία. Η έκθεση στις UVA και UVB ακτίνες γίνεται καθημερινά, ακόμη και μέσα στο αυτοκίνητο ή στο γραφείο.
Η σωστή χρήση αντηλιακού, μαζί με άλλα μέτρα (όπως καπέλα, γυαλιά και αποφυγή της έκθεσης τις ώρες αιχμής), είναι ο καλύτερος τρόπος να διατηρήσουμε υγιές, νεανικό και ασφαλές δέρμα.
Μην ξεχνάτε: ο ήλιος “γράφει” στο δέρμα μας — ας φροντίσουμε αυτό που γράφεται να είναι όμορφο και όχι επικίνδυνο.
Δες εδώ τι πρέπει να κάνεις αμέσως σε περίπτωση ηλίασης