Με το όνομα Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλί ή Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα φέρεται ιερό χριστιανικό αγίασμα που βρίσκεται στη Κωνσταντινούπολη έξω από τη δυτική πύλη της Σηλυβρίας, όπου υπήρχαν τα λεγόμενα «παλάτια των πηγών» στα οποία οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες παραθέριζαν τους ανοιξιάτικους μήνες.
Πήρε την ονομασία του από το τουρκικό όνομα Balık (ψάρι) και περιλαμβάνει το μοναστήρι, την εκκλησία και το αγίασμα.
Για την αποκάλυψη του Αγιάσματος υπάρχουν δυο εκδοχές. Η πρώτη, που εξιστορεί ο Νικηφόρος Κάλλιστος αναφέρει ότι: Ο μετέπειτα Αυτοκράτορας Λέων ο Θράξ ή Λέων ο Μέγας (457 – 474 μ.Χ.), όταν ερχόταν ως απλός στρατιώτης στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε στη Χρυσή Πύλη έναν τυφλό που του ζήτησε νερό.
Δείτε ακόμα: Πότε πέφτει του Αγίου Γεωργίου 2025
Ψάχνοντας για νερό, μια φωνή του υπέδειξε την πηγή. Πίνοντας ο τυφλός και ερχόμενο το λασπώδες νερό στα μάτια του θεραπεύτηκε.
Όταν αργότερα έγινε Αυτοκράτορας, του είπε η προφητική φωνή, πως θα έπρεπε να χτίσει δίπλα στην πηγή μια Εκκλησία. Πράγματι ο Λέων έκτισε μια μεγαλοπρεπή εκκλησία προς τιμή της Θεοτόκου στο χώρο εκείνο, τον οποίο και ονόμασε «Πηγή».
Ο Κάλλιστος περιγράφει τη μεγάλη αυτή Εκκλησία με πολλές λεπτομέρειες, αν και η περιγραφή ταιριάζει περισσότερο στο οικοδόμημα του Ιουστινιανού. Ιστορικά πάντως είναι εξακριβωμένο, ότι το 536 μ.Χ. στη Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως, υπό τον Πατριάρχη Μηνά 536 – 552 μ.Χ.), λαμβάνει μέρος και ο Ζήνων, ηγούμενος «του Οίκου της αγίας ενδόξου Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας εν τη Πηγή».
Η δεύτερη, που εξιστορεί ο ιστορικός Προκόπιος, τοποθετείται στις αρχές του 6ου αιώνα και αναφέρεται στον Ιουστινιανό.
Ο Ιουστινιανός κυνηγούσε σ’ ένα θαυμάσιο τοπίο με πολύ πράσινο, νερά και δένδρα. Εκεί, σαν σε όραμα, είδε ένα μικρό παρεκκλήσι, πλήθος λαού και έναν ιερέα μπροστά σε μια πηγή. «Είναι η πηγή των θαυμάτων» του είπαν.
Και έχτισε εκεί μοναστήρι με υλικά που περίσσεψαν από την Αγιά Σοφία.
Δείτε ακόμα: Πότε είναι του Αγίου Πνεύματος 2025
Ζωοδόχου Πηγής 2025: Πότε γιορτάζει η Πηγή και η Ζωή
Η συγκεκριμένη γιορτή είναι κινητή, γεγονός που σημαίνει ότι η ημερομηνία της κάθε χρόνο εξαρτάται από την ημερομηνία που πέφτει το Πάσχα.
Πιο συγκεκριμένα η ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής πέφτει κάθε χρόνο την Παρασκευή της Διακαινησίμου ή αλλιώς Λαμπροβδομάδας, δηλαδή την Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Έτσι για το 2025 η γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής πέφτει την Παρασκευή 25 Απριλίου και γιορτάζουν τα ονόματα Πηγή και Ζωή.