Τα σύκα (ή συκα) είναι ένας από τους πιο παρεξηγημένους και ταυτόχρονα αρχαιότερους καρπούς που καταναλώνει ο άνθρωπος. Αν και πολλοί τα θεωρούν φρούτο, βοτανικά δεν είναι φρούτα με την παραδοσιακή έννοια. Στην πραγματικότητα, είναι κάτι πολύ πιο ιδιαίτερο.
Τι είναι στην πραγματικότητα τα σύκα;
Τα σύκα είναι σύνθετοι, ανεστραμμένοι ανθοφόροι σχηματισμοί που ονομάζονται συκόνια (syconium). Δηλαδή, δεν είναι ένας μόνο καρπός, αλλά μια συλλογή εκατοντάδων μικροσκοπικών λουλουδιών που αναπτύσσονται εσωτερικά. Αντί να ανοίγουν προς τα έξω όπως στα περισσότερα φυτά, τα άνθη του σύκου βρίσκονται μέσα στο “φρούτο”.
Ο παράξενος ρόλος της σφήκας του σύκου
Τα σύκα έχουν αναπτύξει μια συμβιωτική σχέση με ένα είδος μικρής σφήκας, τη λεγόμενη σφήκα του σύκου (fig wasp). Η σφήκα εισέρχεται στο σύκο μέσω μιας μικρής οπής (οστόλιο) και γονιμοποιεί τα εσωτερικά άνθη.
Η διαδικασία είναι εντυπωσιακή και λίγο… σοκαριστική:
Η σφήκα αφήνει τα αυγά της μέσα στα άνθη του σύκου.
Στη συνέχεια, πεθαίνει εκεί.
Το σύκο περιέχει ένζυμα (κυρίως φιγίνη) που διασπούν το σώμα της, ώστε να μη μένουν σκληρά υπολείμματα.
Άρα δεν «τρώμε» τη σφήκα, αλλά έχει βιοδιασπαστεί πλήρως μέσα στον καρπό.
(Σημείωση: αυτό αφορά μόνο τα «άγρια» σύκα. Τα καλλιεργημένα, όπως οι κοινές ποικιλίες σύκων που καταναλώνουμε, συχνά δεν εξαρτώνται από αυτή τη διαδικασία.)
Ενδιαφέροντα στοιχεία:
Τα σύκα είναι ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν από τον άνθρωπο, με ευρήματα 9.000 ετών στη Μέση Ανατολή.
Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, κάλιο, αντιοξειδωτικά και φυσικά σάκχαρα.
Τα ξηρά σύκα έχουν περισσότερη ενέργεια ανά 100 γραμμάρια από τα φρέσκα.
Τα σύκα δηλαδή δεν είναι απλά ένα γλυκό φρούτο — είναι ένα βοτανικό θαύμα, ένας φυσικός μικρόκοσμος γεμάτος ζωή και επιστημονική περιπλοκότητα. Ο συνδυασμός της ασυνήθιστης βιολογίας τους με τη γευστική τους αξία εξηγεί γιατί παραμένουν αγαπητά και μυστηριώδη εδώ και χιλιετίες.
Δες εδώ πώς να καθαρίζεις τα φραγκόσυκα χωρίς να γεμίζεις αγκάθια
