Το να κόψει κανείς το κάπνισμα είναι ίσως η πιο δύσκολη απόφαση, αλλά και το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει στον εαυτό του. Το ερώτημα που βασανίζει τους περισσότερους καπνιστές είναι: «Έχει νόημα τώρα που είμαι 50 ή 60; Μήπως η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη;».
Τα επιστημονικά νέα είναι αναπάντεχα αισιόδοξα. Μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Τορόντο (NEJM Evidence) που ανέλυσε δεδομένα από 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους, έδειξε ότι το σώμα έχει απίστευτες ικανότητες αυτο-ίασης, αρκεί να του δώσετε την ευκαιρία τη σωστή στιγμή.
Η «Μαγική» Ηλικία: Πότε σβήνει το κοντέρ;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το ορόσημο είναι τα 40 έτη.
- Πριν τα 40: Αν κόψετε το κάπνισμα πριν σβήσετε τα 40 κεράκια, έχετε 87% πιθανότητα να ζήσετε όσο και ένας άνθρωπος που δεν κάπνισε ποτέ! Ουσιαστικά, “διαγράφετε” το παρελθόν.
- Μετά τα 40: Ακόμα και αργότερα, τα οφέλη είναι τεράστια. Όποιος το κόβει (π.χ. στα 50 ή 60), κερδίζει πίσω έως και 10 χρόνια ζωής μέσα σε μια δεκαετία αποχής.
🏥 Το Timeline της Ίασης:
• 20 λεπτά: Η πίεση επανέρχεται στο κανονικό.
• 8 ώρες: Το οξυγόνο στο αίμα φτάνει στα επίπεδα ενός μη καπνιστή.
• 48 ώρες: Η γεύση και η όσφρηση “ξυπνάνε”.
• 1 έτος: Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής μειώνεται στο μισό.
How To: 3 Τρόποι να το κόψετε (Δωρεάν & Επίσημα)
Η θέληση είναι το Α και το Ω, αλλά συχνά δεν αρκεί. Ο εθισμός στη νικοτίνη είναι ισχυρός και χρειάζεται ιατρική υποστήριξη. Στην Ελλάδα υπάρχουν δωρεάν δομές που μπορούν να σας βοηθήσουν.
1. Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος (ΕΣΥ)
Σχεδόν όλα τα δημόσια νοσοκομεία και πολλά Κέντρα Υγείας διαθέτουν ειδικά ιατρεία. Εκεί, πνευμονολόγοι και ψυχολόγοι σας παρέχουν εξατομικευμένο πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει και φαρμακευτική αγωγή.
👉 Δείτε εδώ τη λίστα με τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος ανά περιοχή (ΕΟΔΥ)
2. Η Γραμμή 1142
Αν διστάζετε να πάτε σε νοσοκομείο, καλέστε δωρεάν στο 1142. Είναι η επίσημη γραμμή του Υπουργείου Υγείας. Εξειδικευμένο προσωπικό θα σας καθοδηγήσει και θα σας παραπέμψει στη δομή που σας εξυπηρετεί.
3. Η Μέθοδος της “Σταδιακής Μείωσης” (με Πρόγραμμα)
Αν θέλετε να προσπαθήσετε μόνοι σας, μην το κάνετε “μαχαίρι” αν νιώθετε ότι δεν θα αντέξετε. Εφαρμόστε το σύστημα “Delay & Distract”:
- Κάθε φορά που νιώθετε έντονη επιθυμία, περιμένετε 10 λεπτά κάνοντας κάτι άλλο (π.χ. πλύντε τα δόντια σας, πιείτε ένα ποτήρι νερό, βγείτε στο μπαλκόνι για καθαρό αέρα).
- Η έντονη επιθυμία συνήθως διαρκεί μόνο 3-5 λεπτά. Αν την ξεπεράσετε, κερδίσατε τη μάχη της στιγμής.
Συχνές Ερωτήσεις
Αν το κόψω θα παχύνω;
Είναι μύθος ότι όλοι παχαίνουν. Η νικοτίνη αυξάνει ελαφρώς τον μεταβολισμό, οπότε η διακοπή μπορεί να φέρει 2-3 κιλά. Ωστόσο, με σωστή διατροφή και περπάτημα (που πλέον θα κάνετε πιο εύκολα γιατί θα έχετε ανάσα!), το βάρος ελέγχεται πλήρως.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα βοηθούν;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν τα συνιστά ως μέθοδο διακοπής, καθώς συντηρούν τον εθισμό στη νικοτίνη. Τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος χρησιμοποιούν εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα και επιθέματα που είναι πιο αποτελεσματικά.
Πότε καθαρίζουν τελείως οι πνεύμονες;
Σε 10 χρόνια μετά τη διακοπή, ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται στο μισό σε σχέση με έναν καπνιστή. Στα 15 χρόνια, ο κίνδυνος καρδιακής νόσου είναι ίδιος με κάποιον που δεν κάπνισε ποτέ.
Πηγές: NEJM Evidence (University of Toronto), ΕΟΔΥ, Γαλλική Ομοσπονδία Καρδιολογίας.
