Πολλές φορές γονείς και εκπαιδευτικοί ακούνε τα παιδιά να λένε: “Δεν θα τα καταφέρω”, “Δεν μπορώ να το κάνω” και άλλες παρόμοιες εκφράσεις που συνοδεύονται από αρνητική διάθεση και αμηχανία.
Εάν αυτές οι εκφράσεις ακούγονται οικείες και το παιδί σας συχνά σκέφτεται και μιλά με τρόπο που υποδηλώνει χαμηλή αυτοπεποίθηση, τότε δεν είστε μόνοι. Γονείς και εκπαιδευτικοί σε όλο τον κόσμο ασχολούνται με τα ζητήματα αυτοπεποίθησης του παιδιού τους έστω και μια στιγμή στη ζωή τους.
Ας δούμε όμως τι είναι η αυτοπεποίθηση, γιατί είναι σημαντική στη ζωή ενός παιδιού και πως μπορεί να χτιστεί με απλά παιχνίδια και δραστηριότητες.
Δες εδώ πώς πρέπει ντύνεις το παιδί σου τον χειμώνα
Τι είναι αυτοπεποίθηση;
Με απλά λόγια, η αυτοπεποίθηση είναι το πόσο πιστεύουμε στον εαυτό μας και στις δυνατότητες του. Τα παιδιά που έχουν μια θετική αίσθηση του εαυτού τους είναι πιο σίγουρα και αισιόδοξα στις αλληλεπιδράσεις τους. Τα παιδιά των οποίων η αίσθηση του εαυτού είναι λιγότερο θετική μπορεί να αγωνιστούν με άγχος και αισθήματα απελπισίας.
Γιατί η αυτοπεποίθηση είναι σημαντική στη ζωή των παιδιών;
Τα παιδιά που αισθάνονται καλά για τον εαυτό τους έχουν την αυτοπεποίθηση να δοκιμάσουν νέα πράγματα. Αισθάνονται περήφανα για το τι μπορούν να κάνουν. Η υψηλή αυτοπεποίθηση βοηθά τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τα λάθη. Βοηθά τα παιδιά να προσπαθήσουν ξανά, ακόμα κι αν αποτύχουν στην αρχή. Ως αποτέλεσμα, η αυτοπεποίθηση βοηθά τα παιδιά να τα πηγαίνουν καλύτερα στο σχολείο, στο σπίτι και με φίλους.
Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση δεν αισθάνονται σίγουρα για τον εαυτό τους. Εάν πιστεύουν ότι οι άλλοι δεν θα τους αποδεχτούν, μπορεί να μην συμμετάσχουν σε κάποια δραστηριότητα. Μπορούν να επιτρέψουν σε άλλους να τους φέρονται άσχημα. Μπορεί να δυσκολευτούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους σε διάφορες κοινωνικές καταστάσεις. Μπορεί να τα παρατήσουν εύκολα ή να μην προσπαθήσουν καθόλου.
Ως αποτέλεσμα, μπορεί να μην αποδώσουν το καλύτερο που μπορούν.
Πως θα ενισχύσω την αυτοπεποίθηση του
Αυτοπεποίθηση και βρέφη (0 – 12 μηνών)
Τα νεογέννητα και τα μωρά δεν εκδηλώνουν αυτοπεποίθηση με την κλασική έννοια. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν βλέπουν ακόμη τον εαυτό τους ως ένα ξεχωριστό άνθρωπο. Μπορεί η αίσθηση του εαυτού μας στον κόσμο να εμφανίζεται ως μια αναπτυξιακή διαδικασία με την πάροδο του χρόνου, αλλά η βρεφική ηλικία είναι κατάλληλη για να θέσεις τα θεμέλια για υγιή αυτοπεποίθηση ακολουθώντας τα παρακάτω tips:
Ανταποκρίσου στο κλάμα και στα υπόλοιπα σημάδια επικοινωνίας του.
Δείξε έμπρακτα την αγάπη σου στο μωρό χαμογελώντας του, παίρνοντας το αγκαλιά και γεμίζοντας το φιλιά.
Δώσε του να ασχοληθεί με δραστηριότητες που είναι τόσο απαιτητικές όσο χρειάζεται για το αναπτυξιακό του επίπεδο.
Επίσης αναγνώρισε λεκτικά τόσο το αποτέλεσμα των ενεργειών του όσο και την πρόοδο που σημειώνει. Αυτό θα το βοηθήσει να αφομοιώσει σταδιακά την αίσθηση της ικανότητας-είμαι ικανός/η να φτιάξω το παζλ με τις δικές μου πράξεις.
Νήπια (1-3 ετών) και αυτοπεποίθηση
Τα νήπια αρχίζουν να κατανοούν τον εαυτό τους, τι μπορούν να κάνουν και τι τα κάνει αυτό που είναι.
Δώσε επιλογές. Η δυνατότητα του παιδιού να επιλέξει σε ελεγχόμενες εναλλακτικές, ως προς το τι ή πόσο θα φάει, ποια παιδικά ρούχα θα φορέσει ή πιο χρώμα προτιμά είναι απλές καθημερινές ελευθερίες που ενθαρρύνουν την ικανότητά του να σκέφτεται, να αναγνωρίζει τις ανάγκες του και να δοκιμάζει να τις εκφράσει και να τις ικανοποιήσει χωρίς περιττούς δισταγμούς ή αυτο-αμφισβητήσεις.
Δώσε του την ευκαιρία να πει “όχι”. Είναι πολύ σημαντικό για τα νήπια να μάθουν να διεκδικούν αυτό που θέλουν αλλά και να καταλάβουν ότι η κάθε μας επιλογή έχει συνέπειες.
Άσε το παιδί να εξερευνήσει το περιβάλλον του, αλλά να είσαι έτοιμος/η να το βοηθήσεις αν σε χρειαστεί.
Ενθάρρυνε τη λήψη πρωτοβουλιών και την αυτονομία. Όταν δεν έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει τις δυνάμεις του, καταλήγει να μην πιστεύει σε αυτές, αυτο-ακυρώνεται και αδρανεί.
Δες εδώ πώς να προετοιμάσεις το παιδί σου για την επίσκεψη στον παιδίατρο
Αυτοπεποίθηση σε παιδιά προσχολικής ηλικίας ( 3-5 ετών)
Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά θέλουν να συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλους και αναζητούν συχνά την επιβεβαίωσή σου ρωτώντας αν είναι τα μεγαλύτερα, τα πιο γρήγορα ή τα καλύτερα σε ό,τι κάνουν. Μπορείς να συνεισφέρεις ενεργά στην αυτοπεποίθηση του παιδιού σου ακολουθώντας τακτικές όπως:
Ξεχώρισε τη συμπεριφορά από το ίδιο το παιδί. Όταν χρειάζεται να πειθαρχήσεις το παιδί σου, ξεκαθάρισε ότι δεν είναι αποδεκτή η συμπεριφορά του, όχι το ίδιο.
Επαίνεσέ το επειδή προσπάθησε σκληρά ή επειδή δοκίμασε κάτι καινούριο όχι επειδή είναι “το καλύτερο”. Έτσι θα δείξεις μεν στο παιδί ότι είσαι περήφανος/η για αυτό, αλλά θα του διδάξεις να εκτιμά τον εαυτό του αλλά και τις επιτυχίες των άλλων.
Εξήγησέ του ότι το να χάνει είναι μέρος του παιχνιδιού. Αντί λοιπόν να το ρωτήσεις “Κέρδισες;”, δοκίμασε να του πεις “Πώς σου φάνηκε η προσπάθεια;” ή “Πέρασες καλά;”. Με αυτό τον τρόπο επικοινωνείς στο παιδί ότι θα το αγαπάς και θα το εκτιμάς ανεξαρτήτως του αν κέρδισε ή έχασε και το ενθαρρύνεις να κάνει το ίδιο στη σχέση του με τον εαυτό του.
Παίξε μαζί του απλά επιτραπέζια παιχνίδια ή παιχνίδια με κάρτες, όπου το παιδί θα εξοικειωθεί με την έννοια της “σειράς”. Παιχνίδια όπως αυτά βοηθούν το παιδί να μάθει πώς να παίζει και να συνεργάζεται μαζί με άλλους, εφοδιάζοντάς το με δεξιότητες και εμπιστοσύνη σε κοινωνικές καταστάσεις που περιλαμβάνουν παράλληλη δράση και “ανταγωνισμό”.
Ενθάρρυνε το παιδί να σε βοηθά με τις δουλειές του σπιτιού – για παράδειγμα, να στρώνει το τραπέζι ή να μαζεύει τα ρούχα από την απλώστρα. Αυτό δείχνει στο παιδί ότι το εμπιστεύεσαι να διεκπεραιώσει χρήσιμες καθημερινές ασχολίες με υπευθυνότητα, κάτι που το βοηθά να αισθάνεται καλά με τον εαυτό του.
Αυτοπεποίθηση σε παιδιά πρώιμης σχολικής ηλικίας (5-8 ετών)
Στο σχολείο, τα παιδιά μπορεί να συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους φίλους και τους συμμαθητές τους. Σε αυτή την ηλικία, η αυτοεκτίμηση τείνει να σχετίζεται με πολλά πράγματα – συμπεριλαμβανομένου του πόσο καλά τα πάνε στα μαθήματα, της εξωτερικής τους εμφάνισης, των επιδόσεών τους στον αθλητισμό και πόσο εύκολα κάνουν φίλους.
Οι προκλήσεις στο σχολείο μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνονται ως εν δυνάμει “κίνδυνοι” για την αυτοπεποίθηση του παιδιού . Αν χειριστείς τα ερεθίσματα αυτά σωστά παρόλα αυτά, μπορείς να βοηθήσεις το παιδί να καταλάβει ότι δεν χρειάζεται να είναι τέλειο σε όλα για να είναι ικανό, να το αγαπούν και να το εκτιμούν.
Εστίασε στην προσπάθεια που καταβάλει το παιδί και στο θάρρος που επιδεικνύει όταν δοκιμάζει καινούρια ή δύσκολα πράγματα.
Ενθάρρυνέ το να προσπαθήσει ξανά και ξανά όταν τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το σχέδιο από την πρώτη φορά. Αυτό χτίζει επίσης την επιμονή και την ανθεκτικότητα του παιδιού.
Καθοδήγησέ το σε δύσκολες για αυτό κοινωνικές καταστάσεις .
Αυτοπεποίθηση και Προ εφηβεία (9-12 ετών)
Προσπάθησε να κάνεις ουσιαστικό διάλογο χωρίς νουθεσίες, αλλά πραγματική προσπάθεια να καταλάβεις και να στηρίξεις το παιδί, ενθαρρύνοντας το να καλλιεργεί τα ενδιαφέροντα και τις σχέσεις του, δείχνοντάς του ότι πιστεύεις σε αυτό και εμπιστεύεσαι την κρίση του, αλλά ταυτόχρονα ότι είσαι εκεί για να το στηρίξεις και να το συμβουλέψεις σε τυχόν δυσκολίες που προκύψουν.
Μάθε του να διαχειρίζεται την κριτική των άλλων.
Πρότρεψέ το να ασκείται. Η γυμναστική και η ενασχόληση με τον αθλητισμό συμβάλλουν καταλυτικά στη βελτίωση της διάθεσης και στην εκτόνωση. Επιπλέον, η εκμάθηση ενός σπορ μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την αυτοπεποίθησή του.
Επιβεβαίωνε και επιβράβευε χαρακτηριστικά του παιδιού, δηλαδή αυτό που είναι και όχι μόνο αυτά που καταφέρνει.
Άκου και αποδέξου ακόμα και «αρνητικά» συναισθήματα. Η επιβεβαίωση του θυμού, του φόβου ή του μίσους του παιδιού (αντί της αποσιώπησής τους) καθησυχάζει και δημιουργεί την αίσθηση πως ο γονιός έχει καταλάβει και αποδέχεται τα συναισθήματά του, άρα και το ίδιο ως άτομο.
Στόχος όλων αυτών των συμβουλών και των δραστηριοτήτων είναι να δράσουν εκπαιδευτικά, όχι αποπερατικά. Δεν αποσκοπούν δηλαδή στην ανατροφή ενός “παιδιού υπερήρωα” που δεν θα λυγίζει με τίποτα, αλλά επιδιώκουν να διευκολύνουν το παιδί να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και τις δεξιότητές του, αλλά και να βιώσει την αυτοπεποίθηση κατανοώντας ότι αξίζει και μπορεί να διεκδικεί αυτό που θέλει, το οποίο άλλες φορές θα κατακτά και άλλες όχι.
Ένας κοινός βοηθητικός άξονας για όλες τις ηλικίες είναι η επιβράβευση του παιδιού για την προσπάθεια και την προσαρμοστικότητα που επέδειξε και όχι για το τέλειο αποτέλεσμα. Η διαμόρφωση και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι δια βίου διαδικασίες τα θεμέλια για τις οποίες χτίζουν οι γονείς μαζί με τα παιδιά από τη βρεφική κιόλας ηλικία.
@kidnest.gr Η Δύναμη της Ενθάρρυνσης στην Αυτοπεποίθηση των Παιδιών Η ενθάρρυνση από τους γονείς είναι το κλειδί για την αυτοπεποίθηση των παιδιών. Ανακαλύψτε πώς η θετική ομιλία και η υποστήριξη μπορούν να αλλάξουν τη ζωή τους και να χτίσουν υγιείς σχέσεις. #Αυτοπεποίθηση #Ενθάρρυνση #Γονείς #Παιδιά #Ψυχολογία #ΘετικήΟμιλία #Υποστήριξη #Ανάπτυξη #Σχέσεις #ΣτηρίξτεΤαΠαιδιά
Δες εδώ 5 απλές κινήσεις αυτοάμυνας που πρέπει να ξέρει κάθε παιδί