Το τσάι αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή βότανα στον κόσμο. Είναι ένα χαλαρωτικό ρόφημα που μπορεί να καταναλωθεί τόσο ζεστό όσο και κρύο.
Η κατανάλωσή του είναι συνυφασμένη με την πολιτισμική ταυτότητα πολλών χωρών -ιδίως των ασιατικών-, αποτελώντας ένα πρωταρχικό στοιχείο χαλάρωσης, ηρεμίας και παράδοσης.
Το τσάι εκτιμάται πως έχει πολλά οφέλη για την υγεία, είναι όμως πράγματι τόσο καλό;
Δείτε ακόμα: Είναι θαυματουργό! Το τσάι που σε χαλαρώνει και κρατάει τους ιούς μακριά
Τσάι: Βοηθάει πράγματι την υγεία ή μήπως όχι;
Η κατανάλωση τσαγιού συνδέεται με καλύτερη νοητική υγεία και μειωμένο κίνδυνο για χρόνιες νόσους. Η ποσότητα και ο τύπος των φυτοχημικών ουσιών στο τσάι εξαρτώνται από την επεξεργασία στην οποία υποβάλλονται τα φύλλα.
Για παράδειγμα, το τσάι που δεν έχει οξειδωθεί περιέχει υψηλότερο επίπεδο των πολυφαινολών που ονομάζονται κατεχίνες. Το πλήρως οξειδωμένο τσάι είναι πλούσιο στις πολυφαινόλες που ονομάζονται θεαφλαβίνες και θεαρουμπιγίνες.
Το πράσινο τσάι έχει περισσότερες πολυφαινόλες από ό,τι το μαύρο τσάι, αλλά το μαύρο τσάι έχει περισσότερη καφεΐνη. Το τσάι μάτσα είναι αποξηραμένο πράσινο τσάι το οποίο έχει κονιορτοποιηθεί σε πολύ μικρά σωματίδια. Είναι πιο συμπυκνωμένο – έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη και πολυφαινόλες από ό,τι το κανονικό πράσινο τσάι.
Πολλές μελέτες έχουν δημοσιευθεί για τις επιδράσεις του τσαγιού στην υγεία, αλλά δεν προσφέρουν οριστικά συμπεράσματα. Πολλές μελέτες είναι μικρές ή έχουν διεξαχθεί για σύντομες περιόδους. Και οι περισσότερες μελέτες για το τσάι –ακόμη και οι μεγάλες– είναι μελέτες παρατήρησης, οι οποίες αξιολογούν απλά μία συσχέτιση ανάμεσα στην κατανάλωση τσαγιού και την υγεία, όχι απαραίτητα μια σχέση αιτίας και αποτελέσματος.
Επιπλέον, ορισμένες μελέτες έχουν διεξαχθεί μόνο σε εργαστήρια ή σε ζώα. Τέλος, πολλές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σε πληθυσμούς που είναι δύσκολο να συγκριθούν, όπως είναι οι Ασιάτες, οι οποίοι πίνουν κυρίως πράσινο τσάι και είναι πιο πιθανό να ακολουθούν τους παραδοσιακούς ασιατικούς τύπους διατροφής, και οι κάτοικοι των δυτικών χωρών, όπου το μαύρο τσάι είναι πιο δημοφιλές και η διατροφή είναι συνήθως κακή.
Η συνολική, όμως, κατεύθυνση των ερευνών υποδηλώνει ένα πιθανό όφελος, αφού οι κατεχίνες στο πράσινο τσάι έχουν υψηλές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις σε ζώα και σε εργαστηριακές μελέτες. Οι πολυφαινόλες όπως η βαλανοκετόνη (ή κερκετίνη) στο μαύρο τσάι έχουν παρόμοιες αντιφλεγμονώδεις δράσεις.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες του τσαγιού (τα αντιοξειδωτικά καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, που καταστρέφουν τα κύτταρα) μπορεί να βοηθούν στη μείωση του κινδύνου για χρόνια νοσήματα. Αρκετές πρόσφατες αναλύσεις έχουν βρει ότι η αυξημένη κατανάλωση τσαγιού, ιδίως του μαύρου και πράσινου τσαγιού, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, υψηλής αρτηριακής πίεσης, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη και πρόωρου θανάτου.
Δείτε ακόμα: Πονόδοντος: Πώς θα ανακουφιστείς άμεσα με ένα φακελάκι τσάι
Πόσο τσάι πρέπει να πίνουμε;
Όπως είναι λογικό, τα οφέλη του τσαγιού για την υγεία έρχονται όταν πίνουμε καθημερινά δύο με τέσσερα φλιτζάνια πράσινου ή μαύρου τσαγιού ή τσαγιού ουλόνγκ.
Άλλοι τύποι τσαγιού, όπως το τσάι pu-erh το οποίο έχει υποστεί ζύμωση, μπορεί επίσης να είναι καλοί για την υγεία, αν και τα σχετικά στοιχεία είναι πιο περιορισμένα.
Ωστόσο, δεν είναι όλες οι επιδράσεις του τσαγιού καλές για την υγεία. Αν προσθέτετε πολύ γλυκαντικό και πολλή κρέμα στο τσάι, αυξάνετε την πρόσληψη θερμίδων, λιπαρών και ζάχαρης. Αν έχετε αϋπνία ή ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς, η καφεΐνη του τσαγιού μπορεί να πυροδοτήσει τα συμπτώματα. Επίσης, η κατάποση πολύ καυτού τσαγιού μπορεί να βλάψει τον οισοφάγο και να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου.
Γενικά, όμως, το τσάι είναι μέρος μιας υγιεινής διατροφής.