Ο φορολογικός έλεγχος, είτε προγραμματισμένος είτε έκτακτος από την εφορία και το ΣΔΟΕ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας μιας επιχείρησης ή ενός ελεύθερου επαγγελματία. Ο ρόλος των ελέγχων είναι να διασφαλίσουν ότι τηρούνται οι κανόνες, ότι καταγράφονται σωστά τα έσοδα και τα έξοδα, και ότι οι φορολογικές υποχρεώσεις καλύπτονται όπως ορίζει ο νόμος.
Παρ’ όλα αυτά, η αιφνίδια παρουσία ελεγκτών από την εφορία ή το ΣΔΟΕ μπορεί να δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση και άγχος, ειδικά όταν συμβαίνει απροειδοποίητα, σε μια στιγμή που δεν την περιμένεις.
Πολλοί επιχειρηματίες και επαγγελματίες τρομάζουν στη σκέψη ενός έκτακτου ελέγχου, καθώς συχνά δεν ξέρουν ακριβώς τι δικαιώματα και τι υποχρεώσεις έχουν. Το αίσθημα αβεβαιότητας και φόβου μήπως βρεθούν εκτεθειμένοι ή τιμωρηθούν με πρόστιμα είναι συνηθισμένο. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι με την κατάλληλη προετοιμασία, οργάνωση και γνώση των διαδικασιών, ένας έλεγχος μπορεί να περάσει ανώδυνα και γρήγορα.
Στην πραγματικότητα, οι ελεγκτές δεν έρχονται απαραίτητα με σκοπό να «τιμωρήσουν», αλλά για να διαπιστώσουν αν η επιχείρηση λειτουργεί όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Έτσι, η σωστή στάση από την πλευρά σου είναι το κλειδί: ψυχραιμία, διαφάνεια και συνεργασία. Στους παρακάτω άξονες παρουσιάζονται βήμα προς βήμα όλα όσα χρειάζεται να κάνεις και να προσέξεις σε περίπτωση που δεχθείς έναν τέτοιον έλεγχο.
Ένας έκτακτος έλεγχος από την εφορία ή το ΣΔΟΕ μπορεί να αγχώσει οποιονδήποτε, όμως αν ξέρεις τι να κάνεις και τι να προσέξεις, μπορείς να τον αντιμετωπίσεις σωστά και χωρίς προβλήματα.
Δείτε εδώ πώς μπορείτε να μειώσετε τα πρόστιμα στην εφορία
Διατήρησε την ψυχραιμία σου
Η πρώτη αντίδραση σε έναν έκτακτο έλεγχο από το ΣΔΟΕ ή την εφορία είναι συχνά το άγχος ή ακόμα και ο πανικός. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι πρόκειται για μια διαδικασία που ορίζει ο νόμος και που κάθε επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να αντιμετωπίσει. Ο εκνευρισμός ή η άρνηση συνεργασίας μπορεί να σε βάλει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση, γι’ αυτό το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να παραμείνεις ψύχραιμος και ευγενικός.
Ζήτησε ταυτότητες και εντολή ελέγχου
Πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε ενέργεια, έχεις το δικαίωμα –και την υποχρέωση για τη δική σου ασφάλεια– να ζητήσεις από τους ελεγκτές να σου δείξουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα, καθώς και την έγγραφη εντολή ελέγχου ή την εισαγγελική παραγγελία που τους δίνει τη δυνατότητα να ελέγξουν την επιχείρησή σου. Με αυτόν τον τρόπο, βεβαιώνεσαι ότι πρόκειται για επίσημο έλεγχο και προστατεύεσαι από τυχόν κακόβουλες ενέργειες.
Συνεργάσου, αλλά με προσοχή
Η συνεργασία είναι απαραίτητη, όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να λες περισσότερα από όσα σου ζητούνται. Απάντησε ξεκάθαρα και ειλικρινά στις ερωτήσεις, δείξε τα έγγραφα που σου ζητούν και απέφυγε περιττές λεπτομέρειες που μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση ή παρεξηγήσεις. Η λιτή και ουσιαστική επικοινωνία είναι πάντα η καλύτερη στρατηγική.
Να έχεις οργανωμένα τα φορολογικά σου στοιχεία
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία σε έναν έλεγχο είναι η τάξη και η οργάνωση. Τα βιβλία σου, τα τιμολόγια, οι αποδείξεις, οι συμβάσεις και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο σχετίζεται με τη δραστηριότητά σου πρέπει να είναι εύκολα διαθέσιμα. Όσο πιο οργανωμένα είναι, τόσο πιο γρήγορα ολοκληρώνεται ο έλεγχος και τόσο καλύτερη εικόνα δίνεις για τη σοβαρότητα με την οποία λειτουργείς την επιχείρησή σου.
Μην αρνηθείς την πρόσβαση
Η άρνηση να επιτρέψεις την πρόσβαση στους ελεγκτές μπορεί να εκληφθεί ως παρεμπόδιση και να οδηγήσει σε σοβαρές κυρώσεις ή ακόμα και ποινικές συνέπειες. Γι’ αυτό, φρόντισε να δείξεις συνεργασία και να διευκολύνεις τη διαδικασία, πάντα μέσα στα πλαίσια του νόμου και με τον απαιτούμενο σεβασμό.
Κατέγραψε κάθε λεπτομέρεια
Είναι πολύ σημαντικό να κρατάς αρχείο του ελέγχου. Σημείωσε την ημερομηνία και την ώρα που έγινε, τα ονόματα και τις ιδιότητες των ελεγκτών, καθώς και τι ακριβώς σου ζητήθηκε και τι προσκόμισες. Αυτό το αρχείο μπορεί να σε προστατεύσει σε περίπτωση που υπάρξει αμφισβήτηση ή αν χρειαστεί να κάνεις κάποια ένσταση στο μέλλον.
Δείτε εδώ πώς να ρυθμίσετε τα χρέη σε εφορία, τράπεζες και ταμεία
Ζήτησε αντίγραφο του πρακτικού
Μετά το πέρας του ελέγχου, συντάσσεται πρακτικό στο οποίο καταγράφονται όλα τα ευρήματα. Έχεις δικαίωμα να λάβεις αντίγραφο αυτού του πρακτικού, καθώς και να σημειώσεις τις παρατηρήσεις ή τυχόν αντιρρήσεις σου. Μην παραλείψεις αυτό το βήμα, καθώς είναι κρίσιμο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων σου.
Ενημέρωσε τον λογιστή σου
Ο λογιστής ή φοροτεχνικός σου είναι ο άνθρωπος που μπορεί να σε καθοδηγήσει καλύτερα σε τέτοιες περιπτώσεις. Ενημέρωσέ τον άμεσα για τον έλεγχο, ώστε να σου δώσει οδηγίες για τα επόμενα βήματα και να σε βοηθήσει σε περίπτωση που προκύψουν παρατηρήσεις ή πρόστιμα.
Τι να προσέξεις ειδικά
Σε τέτοιους ελέγχους, οι ελεγκτές δίνουν μεγάλη προσοχή στην έκδοση αποδείξεων λιανικής – η μη έκδοσή τους είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα παραπτώματα. Ελέγχουν επίσης αν ο φορολογικός μηχανισμός (ταμειακή μηχανή) είναι δηλωμένος και σε λειτουργία, καθώς και αν οι εργαζόμενοι είναι δηλωμένοι στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Εάν υπάρχουν παλαιότερα πρόστιμα ή ανοιχτές υποθέσεις, αυτές μπορεί να ξανανοίξουν και να επανεξεταστούν.
Συνολικά, ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσεις έναν έκτακτο έλεγχο είναι να είσαι προετοιμασμένος, οργανωμένος και συνεργάσιμος. Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεις τις πιθανότητες προβλημάτων και δείχνεις ότι λειτουργείς με διαφάνεια και συνέπεια.
