Ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσονται τα μωρά — τόσο σωματικά όσο και διανοητικά — είναι πραγματικά εντυπωσιακός. Κατακτούν νέες δεξιότητες με ρυθμό που θυμίζει μικρούς υπερήρωες που ανακαλύπτουν τις υπερδυνάμεις τους.
Ένα από τα πρώτα μεγάλα βήματα μέσα στον πρώτο χρόνο; Η στιγμή που το μωρό αρχίζει να αναγνωρίζει το όνομά του.
Δείτε Θηλασμός: Πώς θα τα καταφέρεις χωρίς πόνο!
Πότε αρχίζει να ανταποκρίνεται στο όνομά του ένα βρέφος;
Τα περισσότερα μωρά αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι έχουν… όνομα γύρω στους 9 μήνες.
Σύμφωνα με το clevelandclinic, «Περίπου τότε είναι που μπορείς να περιμένεις ότι το μωρό σου θα σε κοιτάζει πιο σταθερά — και ίσως να χαμογελάει — όταν ακούει το όνομά του», εξηγεί η παιδίατρος Dr. Kristin Barrett. «Η αναγνώριση του ονόματος είναι ένα από τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη της αίσθησης του εαυτού.»
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Τα πολύ μικρά μωρά δεν αντιλαμβάνονται ακόμα ότι είναι ξεχωριστές προσωπικότητες. Αυτή η “μετα-κατανόηση” του ποιοι είναι έρχεται σιγά-σιγά. Και ένα κομμάτι αυτής της ανακάλυψης του εαυτού είναι η σύνδεση με το όνομά τους.
Επιπλέον, το να μάθει ένα μωρό το όνομά του απαιτεί κάποια βασική γλωσσική αντίληψη. Κι αυτό χρειάζεται χρόνο και εξάσκηση.
Πάμε να δούμε βήμα-βήμα πώς φτάνουμε εκεί:
0-2 μηνών
Τους πρώτους μήνες, τα μωρά προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει γύρω τους. Μαθαίνουν τι σημαίνει να πεινάνε, να νυστάζουν, να κρυώνουν ή να έχουν φουσκώματα.
Παρατηρούν, ακούν, ρουφούν τα ερεθίσματα. Δεν καταλαβαίνουν ακόμα πολλά, αλλά όλα αυτά είναι τα θεμέλια.
3-6 μηνών
Τώρα αρχίζουν τα… πρώτα “ουάου”! Τα μωρά αποκτούν επίγνωση του εαυτού τους και ξεκινούν τις πρώτες εξερευνήσεις: κοιτούν τα χέρια τους με απορία, πιάνουν τα ποδαράκια τους, δοκιμάζουν να τα βάλουν στο στόμα.
Αυτή την περίοδο αρχίζουν και οι ήχοι: γουργουρητά, μουρμουρητά, “οοο” και “ααα”. Και η επικοινωνία γίνεται πιο εκφραστική, με χαμόγελα και γέλια.
6-9 μηνών
Τώρα γίνεται το μεγάλο “μπαμ” στη γλωσσική ανάπτυξη. Κάπου στους 6 μήνες, το μωρό μπορεί να αρχίσει να αντιδρά στο όνομά του — όχι πάντα, αλλά σταδιακά με πιο σταθερό τρόπο. Μέχρι τους 9 μήνες, είναι πιθανό να γυρνάει το κεφάλι και να κοιτάζει όταν το φωνάζεις.
Είναι και η φάση που πολλά μωρά αρχίζουν να μπουσουλάνε. Η αναγνώριση του ονόματος μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη, ειδικά όταν αρχίζουν να… εξερευνούν επικίνδυνα μέρη!
Τώρα, μην περιμένεις ότι θα καταλαβαίνουν και κάθε εντολή. Αν πεις, «Μιχάλη, βγάλε το κεφάλι σου από το μπολ με τις κροκέτες του σκύλου!», μάλλον δεν θα υπακούσει. Αλλά πιθανότατα θα καταλάβει ότι του μιλάς και ίσως σταματήσει για λίγο — αρκετό για να προλάβεις να τον σώσεις!
Η γλώσσα απογειώνεται
Αυτή είναι η περίοδος που μπορεί να δεις:
- Χειροκροτήματα
- Κουνήματα χεριών (γεια-γεια!)
- Δείξιμο με το δάχτυλο
- Μίμηση του τόνου της φωνής σου
- Εκφραστικούς ήχους — μουγκρητά όταν θυμώνει, στριγκλιές όταν χαίρεται
- Και φυσικά, το πολυαναμενόμενο μπαμπά-μαμά. Όχι απαραίτητα με νόημα ακόμα, αλλά οι ήχοι αρχίζουν να παίρνουν μορφή.
«Γύρω στους 6 μήνες περιμένουμε να αρχίσει το έντονο μπαμπάλισμα», λέει η Dr. Barrett. «Λέξεις όπως “ντα-ντα” ή “μα-μα”. Μπορεί να μην ξέρουν ακόμα τι σημαίνουν, αλλά μιμούνται τον συνδυασμό συλλαβών.»
Γύρω στον πρώτο χρόνο, αυτά τα “μαμά” και “μπαμπά” αρχίζουν να αποκτούν ξεκάθαρη σημασία — και να χρησιμοποιούνται για να τραβήξουν την προσοχή σας!
Το κλειδί: συνέπεια
Πώς βοηθάς το μωρό να μάθει το όνομά του;
Με το να το λες συχνά.
«Όσο περισσότερο το ακούει, τόσο πιο εύκολα το μαθαίνει», τονίζει η Dr. Barrett.
Το ίδιο ισχύει και για όλη τη γλωσσική ανάπτυξη. Τα μωρά μαθαίνουν μιλώντας τους. Έτσι συνδέουν τις λέξεις με τα πρόσωπα και τα πράγματα γύρω τους.
Μίλα τους συχνά. Πες τους τι κάνεις. Δείξε τους τα δέντρα, τα αυτοκίνητα, τα λουλούδια, τα πουλιά στη βόλτα σας. Κι όταν τους απευθύνεσαι, χρησιμοποίησε το όνομά τους αντί για «μπέμπης», «γλυκούλης» ή άλλα χαϊδευτικά (όσο χαριτωμένα κι αν είναι!).
Όσο περισσότερο ακούν, τόσο πιο έτοιμα θα είναι να απαντήσουν όταν έρθει η στιγμή.
Δείτε Πιπίλα: Πώς να την κόψει το παιδί
Και αν αργούν λίγο;
Τα περισσότερα μωρά φτάνουν αυτά τα ορόσημα σε συγκεκριμένες ηλικίες — αλλά όχι όλα στον ίδιο χρόνο.
Αν έχεις ανησυχίες ότι το μωρό σου δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του ή γενικά σε ήχους και λέξεις, μίλησε με τον παιδίατρο. Μπορεί να χρειαστεί έλεγχος ακοής ή άλλες εξετάσεις για να διαπιστωθεί ότι όλα εξελίσσονται φυσιολογικά.
