Το κοτόπουλο είναι μία υγιεινή τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, μαγειρεύεται εύκολα και γρήγορα και το αγαπάει όλη η οικογένεια.
Υπάρχουν όμως πολλά θέματα γύρω από την κατανάλωση του κοτόπουλου, την ασφαλή χρήση του, το πλύσιμο, την συντήρηση και την κατάψυξή του κτλ.
Ανεξάρτητα από το τι μπορεί να κάνει κάθε νοικοκυρά στην κουζίνα της όταν μαγειρεύει κοτόπουλο, η επιστήμη έρχεται να δώσει απαντήσεις σε πάρα πολλές απαντήσεις σχετικά με τους κανόνες υγιεινής και ασφαλούς χρήσης του κοτόπουλου.
Αλήθεια, όταν αγοράζουμε κοτόπουλο, ποιό το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό να κάνουμε; Να το πλύνουμε πριν το μαγειρέψουμε; Είναι όμως αυτό σωστό; Η επιστήμη λέει «όχι», γιατί μπορεί να «κάνουμε τα πράγματα χειρότερα».
Ας δούμε παρακάτω αναλυτικά όλες τις οδηγίες και τη σωστή διαδικασία προκειμένου να είμαστε ασφαλείς
Δείτε εδώ πώς πρέπει να ξεπαγώνουμε σωστά το κοτόπουλο
Είναι επικίνδυνο το κοτόπουλο για την υγεία μας;
Σύμφωνα με τις διεθνής οδηγίες επιβάλλεται να περάσουν 5 μέρες από τη χορήγηση του αρσενικού μέχρι το σφάξιμο του κοτόπουλου.Ένα από τα πλέον προβληματικά συστατικά που καταναλώνουμε χωρίς να το γνωρίζουμε, το αρσενικό, μελέτησαν οι επιστήμονες προκειμένου να διαπιστώσουν τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να επιφέρει στην υγεία.
Πως καταναλώνουμε όμως αρσενικό χωρίς να το γνωρίζουμε;
Το αρσενικό είναι μέρος της διατροφής των κοτόπουλων. Είναι εγκεκριμένο προσθετικό στη διατροφή τους σε πολλές χώρες καθώς χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση των εντερικών παρασίτων στα κοτόπουλα που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε αυτά. Ωστόσο, σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες επιβάλλεται να περάσουν 5 μέρες από τη χορήγηση του αρσενικού μέχρι το σφάξιμο του κοτόπουλου. Και ο λόγος είναι για να υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος ώστε το στοιχείο αυτό να αποβληθεί από τον οργανισμό του κοτόπουλου. Το αρσενικό ως στοιχείο βρίσκεται κυρίως στο φλοιό της γης και οι άνθρωποι εκτίθενται συνήθως σε αυτό μέσω του πόσιμου νερού, της σκόνης και της διατροφής τους. Η ανόργανη μορφή του αρσενικού είναι περισσότερο επικίνδυνη από την οργανική μορφή. Έχει καταταχθεί στην κατηγορία των καρκινογόνων ουσιών και όπως δείχνουν τα μέχρι σήμερα δεδομένα το 65% του αρσενικού που υπάρχει στα κοτόπουλα είναι σε ανόργανη μορφή.
Γιατί είναι επικίνδυνο το ωμό κοτόπουλο
Το ωμό κοτόπουλο είναι καλός «φίλος» του Campylobacter και της Salmonella, δύο ειδών βακτηρίων που είναι από τις πιο κοινές αιτίες τροφικής δηλητηρίασης. Τα κοτόπουλα, μεταξύ πολλών άλλων ζώων, μπορεί να μην παρουσιάζουν σημάδια ασθένειας και ωστόσο να φέρουν Campylobacter. Τα βακτήρια, μαζί με τη σαλμονέλα, βρίσκονται μέσα στο κοτόπουλο σε μέρη όπως το έντερο, αλλά όταν σφάζονται αυτά τα ζώα, μπορεί να εξαπλωθούν σε όλο το κρέας.
Τι είναι η σαλμονέλα
Η λοίμωξη από σαλμονέλα (σαλμονέλωση) είναι μια κοινή βακτηριακή ασθένεια που επηρεάζει τον εντερικό σωλήνα. Τα βακτήρια της σαλμονέλας ζουν συνήθως στα έντερα των ζώων και των ανθρώπων και αποβάλλονται μέσω των κοπράνων. Οι άνθρωποι μολύνονται συχνότερα μέσω μολυσμένου νερού ή τροφής.
Μερικοί άνθρωποι με λοίμωξη από σαλμονέλα δεν έχουν συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναπτύσσουν διάρροια, πυρετό και κράμπες στο στομάχι μέσα σε 8 έως 72 ώρες μετά την έκθεση. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι αναρρώνουν μέσα σε λίγες ημέρες έως μία εβδομάδα χωρίς ειδική θεραπεία.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διάρροια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αφυδάτωση και απαιτείται άμεση ιατρική φροντίδα. Απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές μπορεί επίσης να αναπτυχθούν εάν η μόλυνση εξαπλωθεί πέρα από τα έντερα. Ο κίνδυνος μόλυνσης από σαλμονέλα είναι υψηλότερος όταν ταξιδεύετε σε χώρες χωρίς καθαρό πόσιμο νερό και σωστή διαχείριση λυμάτων.
Πρέπει να πλένουμε το κοτόπουλο πριν το μαγειρέψουμε;
Το ερώτημα για το αν πρέπει ή όχι να πλένουμε το κοτόπουλο έχει δύο οπτικές. Ενώ οι ειδικοί συμβουλεύουν κατά της πρακτικής αυτής, προειδοποιώντας παράλληλα, ότι μέσω του πλυσίματος του κρέατος μπορεί να εξαπλωθούν παθογόνοι παράγοντες, υπάρχει και η παράδοση που λέει το αντίθετο.
Όχι, δεν πρέπει να πλένουμε το κοτόπουλο πριν το μαγειρέψουμε. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων δηλώνει ότι «το ωμό κοτόπουλο είναι έτοιμο να μαγειρευτεί και δεν χρειάζεται να πλυθεί πρώτα».
Τα βακτήρια που παραμένουν στην επιφάνεια του κρέατος θα καταστραφούν κατά τη διαδικασία του μαγειρέματος. Φυσικά, το να τρώμε ωμό κοτόπουλο δεν είναι ποτέ καλή ιδέα. Ακόμα και αν κάποιοι λένε ότι δεν είναι κάτι επικίνδυνο.
Όχι, μόνο δεν είναι απαραίτητο το πλύσιμο του κοτόπουλου, αλλά θα πρέπει να γνωρίζετε ότι πλένοντας το κοτόπουλο διατρέχετε τον κίνδυνο να αυξήσετε την πιθανότητα μόλυνσης. Αυτό μπορεί να συμβεί από το νερό που θα πέσει στον νεροχύτη. Το ίδιο μπορεί να συμβεί βέβαια όταν πιάνουμε το ωμό κοτόπουλο και δεν έχουμε πλύνει πριν ή και μετά το μαγείρεμα σωστά τα χέρια μας.
Τι συμβαίνει όμως, με το πλύσιμο του κρέατος;
Οι επιστήμονες τροφίμων και οι επαγγελματίες της μαγειρικής εξετάζουν την προέλευση αυτής της πρακτικής και τους λόγους για τους οποίους επιμένει να εφαρμόζεται.
Ωμό κοτόπουλο: Τι λέει η επιστήμη για το πλύσιμό του
Όταν πρόκειται για το πλύσιμο ωμού κρέατος, οι ειδικοί είναι ξεκάθαροι: Μην το κάνετε. Αντί να μειώνει τον κίνδυνο τροφιμογενών ασθενειών, το πλύσιμο του κοτόπουλου και της γαλοπούλας, αυξάνει την πιθανότητα εξάπλωσης ανεπιθύμητων παθογόνων, όπως η σαλμονέλα και το καμπυλοβακτηρίδιο, στην κουζίνα.
Γιατί κάποιοι πλένουν ακόμα το κοτόπουλο
Το πλύσιμο του κοτόπουλου πιθανότατα προήλθε από πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο ως ένας τρόπος για να απαλλαγούν από το μη βρώσιμο υλικό που έμενε στο φρεσκοσφαγμένο κρέας. Πριν από τη βιομηχανοποιημένη επεξεργασία τροφίμων (και σήμερα σε κοινότητες που εξακολουθούν να σφάζουν το κρέας τους), το πλύσιμο ήταν μια σημαντική γραμμή άμυνας ενάντια στη βρωμιά, τα υπολείμματα και ίσως επίσης τον πλήθος των παθογόνων που ζουν στο ωμό κρέας.
Ο κίνδυνος μετάδοσης επικίνδυνων μικροβίων από την μια τροφή στην άλλη αλλά και στις επιφάνειες εργασίας στην κουζίνα είναι μεγάλος. Γι’ αυτό, όταν δουλεύετε με ωμά πουλερικά κρέατα και θαλασσινά, θα πρέπει πάντα να φοράτε γάντια θα πρέπει πάντα να υπάρχει απολυμασμένη σανίδα κοπής ιδανικά μια για κάθε είδος και θα πρέπει πάντα να απολυμαίνετε τους γύρω γύρω χώρους μετά από οποιαδήποτε χρήση των υλικών αυτών. Τα χέρια σας πρέπει να είναι πάντα πολύ καθαρά μετά από κάθε άγγιγμα στα υλικά αυτά.
Άλλωστε μην ξεχνάτε ότι οι πιο συχνές δηλητηριάσεις γίνονται μέσα στα ίδια μας τα σπίτια μέσα στις καθαρές κουζίνες μας και στα καθαρά μας σκεύη, χωρίς να σκεφτούμε ότι εμείς είμαστε αυτοί που μεταφέρουμε από το ένα υλικό στο άλλο τα μικρόβια αυτά.
Πόσο διατηρείται το κοτόπουλο νωπό στο ψυγείο;
Το νωπό κοτόπουλο στη συντήρηση του ψυγείου μπορεί να μείνει για 1 το πολύ για 2 ημέρες. Μετά θα πρέπει να μαγειρευτεί ή να μπει στην κατάψυξη.
Πόσο καιρό διατηρείται το κοτόπουλο στην κατάψυξη;
Το κοτόπουλο στην κατάψυξη διατηρείται ιδανικά για 2-3 μήνες. Μην ξεχνάτε τα πουλερικά για ατέλειωτους μήνες στην κατάψυξη. Σου έστειλαν ένα νωπό πουλερικό από το χωριό; Ή θα το μαγειρέψεις άμεσα ή θα το βάλεις για λίγες εβδομάδες στην κατάψυξη ώστε να έχεις πλούσια γεύση στο φαγητό σου και όλα τα θρεπτικά συστατικά του.
Πόσες μέρες διατηρείται το μαγειρεμένο κοτόπουλο στο ψυγείο;
Το μαγειρεμένο κοτόπουλο διατηρείται στο ψυγείο για 3-4 το πολύ ημέρες, στα μεσαία ράφια όπου η ιδανική θερμοκρασία είναι 2-4 °C. Μην ξεχνάτε τα μαγειρεμένα φαγητά στη συντήρηση του ψυγείου.
Μπορώ να αφήσω το μαγειρεμένο κοτόπουλο εκτός ψυγείου;
Μην αφήνετε μαγειρεμένο κοτόπουλο εκτός ψυγείου για κανένα λόγο. Αφού περισσέψει και μόλις κρυώσει, ή θα πρέπει να μπει καλυμμένο στο ψυγείο ή θα πρέπει να μπει στην κατάψυξη.
Σωστή απόψυξη, ξεπάγωμα κοτόπουλου
Πόσο σημαντικό είναι το σωστό ξεπάγωμα του κοτόπουλου; Το κοτόπουλο είπαμε διατηρείται για καιρό στην κατάψυξη. Όταν το χρειαστείς, θα πρέπει η απόψυξη του κοτόπουλου να γίνει με τον σωστό, ακίνδυνο τρόπο. Το ξεπάγωμα του κοτόπουλου γίνεται σταδιακά μέσα σε σκεύος με καπάκι, μέσα στην συντήρηση του ψυγείου στα μεσαία ράφια όπου η ιδανική θερμοκρασία είναι 2-4 °C.
Πως ξεπαγώνω το κοτόπουλο
Ο τρόπος που ξεπαγώνω το κοτόπουλο δεν έχει καμία σχέση με φούρνους, μικροκύματα, λεκάνες με νερό και προς θεού ποτέ μην το αφήνετε εκτεθειμένο στον πάγκο της κουζίνας σας για ώρες μέχρι να ξεπαγώσει. Αφήστε το στο ψυγείο να ανεβεί σταδιακά η θερμοκρασία και να μην κάνουν πάρτι τα βακτήρια.
Στους πόσους βαθμούς σκοτώνεται η σαλμονέλα;
Το κρέας του κοτόπουλου όπως και τα αυγά μπορεί να είναι φορείς σαλμονέλας. Η σαλμονέλα σκοτώνεται μόνο με το μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία έτσι σκοτώνεται το επικίνδυνο βακτήριο. Μόλις η ένδειξη θερμομέτρου στο εσωτερικό του ψημένου κοτόπουλου δείξει 73 °C τότε έχει αποφευχθεί ο κίνδυνος για σαλμονέλα.
Ένα μαγειρεμένο κοτόπουλο που θα ξαναζεσταθεί στο φούρνο ή στην κατσαρόλα, καλό είναι να φτάσει η θερμοκρασία του στους 73 °C για σιγουριά και ασφάλεια.
Όταν το θερμόμετρο ψησίματος δείξει 73 °C τότε να ξέρετε ότι έχει εξουδετερωθεί η σαλμονέλα.
Πώς καταλαβαίνω ότι χάλασε το κοτόπουλο;
Το χαλασμένο κοτόπουλο αν είναι φρέσκο, έχει βαριά μυρωδιά υφή κολλώδη σαν γλίτσα και γκρι θαμπό χρώμα. Αν είναι κατεψυγμένο, τότε θα δείτε γκρίζες και σκουρόχρωμες κηλίδες στην σάρκα του. Όταν αποψυχθεί θα καταλάβετε πόσο αλλοιωμένο μπορεί να είναι. Γι’ αυτό και σας συμβουλεύω η απόψυξη να γίνεται πάντα με το σωστό ρυθμό στην συντήρηση του ψυγείου και πότε μέσα σε νερά είσαι ζεστούς φούρνος. Είναι μία παραπάνω προστασία για εσάς και την οικογένειά σας.
Δείτε εδώ πόσο επικίνδυνα είναι τα αλλαντικά και ποια μπορείτε να επιλέγετε