Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι απαραίτητο για τη λειτουργία κάθε σπιτιού, ωστόσο η ηλεκτροπληξία παραμένει μια από τις σοβαρότερες οικιακές απειλές – ειδικά σε σπίτια με μικρά παιδιά, ηλικιωμένους ή φθαρμένες εγκαταστάσεις.
Οι περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε κακή χρήση, παλιές συσκευές, υγρασία ή κακής ποιότητας μπαλαντέζες και φορτιστές. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιες συσκευές θεωρούνται πιο επικίνδυνες και πώς μπορούμε να προλάβουμε τα ατυχήματα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Πυροσβεστικής και της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, δεκάδες περιστατικά ηλεκτροπληξίας καταγράφονται κάθε χρόνο, ενώ εκατοντάδες περιπτώσεις πυρκαγιάς ή βραχυκυκλώματος σχετίζονται με κακή χρήση ή παλιές ηλεκτρικές συσκευές.
Δες εδώ ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας
Ιδιαίτερο κίνδυνο διατρέχουν:
Παιδιά και ηλικιωμένοι
Άτομα με βηματοδότες ή ευαίσθητα ιατρικά εμφυτεύματα
Όσοι μένουν σε παλιά σπίτια με φθαρμένες καλωδιώσεις
Χρήστες φθηνών ή μη πιστοποιημένων ηλεκτρικών προϊόντων
Ο παρακάτω οδηγός θα σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις τις επικίνδυνες συσκευές, τους τρόπους πρόληψης, αλλά και τις υποχρεώσεις σου βάσει νόμου.
Κατηγορίες ηλεκτρικών συσκευών με υψηλό κίνδυνο ηλεκτροπληξίας
1. Συσκευές που συνδυάζονται με νερό ή υγρασία
Περιλαμβάνουν: Πλυντήρια ρούχων, πιάτων, θερμοσίφωνες, σίδερα ατμού, βραστήρες, φριτέζες, καφετιέρες, πιστολάκια, σίδερα μαλλιών.
Κίνδυνος: Το ρεύμα μεταδίδεται πανεύκολα στο νερό – και ακόμα και μικρή διαρροή ή βραχυκύκλωμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ηλεκτροπληξία.
Πρόληψη:
Τοποθέτηση GFCI ρελέ (ρελέ διαρροής) σε μπάνια και κουζίνες
Ποτέ χρήση κοντά σε νιπτήρες ή μπανιέρες
Αποσύνδεση μετά τη χρήση
Έλεγχος καλωδίων για φθορές ή καψίματα
2. Συσκευές με θερμαντικά στοιχεία
Περιλαμβάνουν: Θερμάστρες, καλοριφέρ λαδιού, ηλεκτρικές κουβέρτες, τοστιέρες, σόμπες, φούρνοι.
Κίνδυνος: Συχνά υπερθερμαίνονται, τραβούν πολύ ρεύμα και αν το κύκλωμα δεν είναι κατάλληλο, μπορεί να υπάρξει σπινθήρας ή βραχυκύκλωμα.
Πρόληψη:
Αποφυγή χρήσης σε ταυτόχρονη λειτουργία με άλλες συσκευές στην ίδια πρίζα
Τακτικός έλεγχος καλωδίων και πριζών για αλλοιώσεις
Μην τις καλύπτεις με ρούχα ή πετσέτες
3. Συσκευές που λειτουργούν συνεχώς (ψυγεία, καταψύκτες, θερμοσίφωνες)
Κίνδυνος: Οι συσκευές αυτές δεν κλείνουν ποτέ. Οποιαδήποτε απαρατήρητη φθορά στα καλώδια ή στα εξαρτήματα τους μπορεί να περάσει απαρατήρητη και να οδηγήσει σε σταδιακή καταστροφή ή βραχυκύκλωμα.
Πρόληψη:
Καθαρισμός του πίσω μέρους και απομάκρυνση σκόνης
Επαρκής αερισμός
Μην τοποθετείς βαριά αντικείμενα από πάνω τους
4. Συσκευές που προσελκύουν παιδιά
Περιλαμβάνουν: Πολύπριζα χωρίς προστατευτικά, φορτιστές, φωτιστικά με χαμηλή μόνωση
Κίνδυνος: Τα παιδιά βάζουν χέρια, μεταλλικά αντικείμενα ή δαγκώνουν καλώδια. Ένα απλό λάθος μπορεί να έχει μοιραία αποτελέσματα.
Πρόληψη:
Προστατευτικά στις πρίζες
Χρήση πιστοποιημένων παιδικών φωτιστικών
Απόσυρση χαμηλής ποιότητας gadget
5. Φορτιστές κινητών – ιδίως μη επώνυμοι
Κίνδυνος: Φορτιστές που δεν είναι πιστοποιημένοι μπορεί να υπερθερμανθούν, να βραχυκυκλώσουν ή να αφήσουν ακάλυπτες επαφές. Ο κίνδυνος αυξάνεται αν φορτίζεις τη νύχτα ή κάτω από μαξιλάρια.
Πρόληψη:
Αγορά επώνυμων φορτιστών με σήμανση CE
Αποφυγή φόρτισης κατά τον ύπνο
Αποσύνδεση όταν δεν χρησιμοποιούνται
6. Φθηνά πολύπριζα ή μπαλαντέζες
Κίνδυνος: Αν το πολύπριζο είναι χαμηλής ποιότητας, μπορεί να υπερφορτωθεί, να λειώσει και να προκαλέσει πυρκαγιά ή ρεύμα στην εξωτερική επιφάνεια.
Πρόληψη:
Προτίμηση σε πολύπριζα με ασφάλεια υπερφόρτωσης
Όχι περισσότερες από 3 συσκευές ανά πολύπριζο
Όχι διαδοχικές μπαλαντέζες (μία πάνω στην άλλη)
Δες εδώ ποιες συσκευές δεν πρέπει να συνδέεις ποτέ σε πολύπριζο
Νομική Υποχρέωση – Τι προβλέπει ο νόμος
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (ΦΕΚ 470/2012 & ΕΛΟΤ HD 384):
Υποχρεωτική γείωση σε όλες τις εγκαταστάσεις
Υποχρεωτική εγκατάσταση ρελέ διαρροής (ΔΔΡ – Διακόπτης Διαφορικού Ρεύματος)
Ηλεκτρολόγοι πρέπει να παρέχουν πιστοποιητικό εγκατάστασης/επαλήθευσης
Ο ιδιοκτήτης φέρει ευθύνη για τραυματισμούς ή ζημιές από ελαττωματική εγκατάσταση
Η ηλεκτροπληξία δεν κάνει διακρίσεις και συμβαίνει εκεί που δεν την περιμένεις. Οι συσκευές που θεωρούμε “αθώες”, μπορεί να γίνουν επικίνδυνες χωρίς συντήρηση, σωστή χρήση και γνώση των κινδύνων.
Η λύση είναι η πρόληψη:
Ασφαλείς συσκευές
Καλή εγκατάσταση
Πιστοποιημένοι τεχνικοί
Καθημερινή προσοχή
Έτσι, θα απολαμβάνεις τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας χωρίς ρίσκο για την υγεία και την ασφάλεια.