...

Η Κυρά Σαρακοστή: Το παλιό έθιμο και η συνταγή

Μάθε τα πάντα για το γνωστό έθιμο και δοκίμασε το με τα παιδιά.

πάσχα

Το έθιµο της κυρά Σαρακοστής στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας είναι ένα από τα παλαιότερα ελληνικά έθιµα που σχετίζονται µε τη γιορτή του Πάσχα.

Πρόκειται ουσιαστικά για ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που βοηθούσε στο παρελθόν να μετρούν τις ημέρες της νηστείας ελλείψει ημερολογίων.

Το έθιμο της κυρά-Σαρακοστής είναι από τα παλιότερα έθιμα που σχετίζονται με τη γιορτή του Πάσχα, σήμερα όμως λίγο πολύ ξεχασμένο.

Χρησίμευε πάντα ως ημερολόγιο για να μετράμε τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη Μεγάλη Εβδομάδα, καθώς η κυρά-Σαρακοστή έχει 7 πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της περιόδου της Σαρακοστής.

Πρόκειται για ένα έθιμο που τείνει στις ημέρες μας να εκλείψει, ενώ παλαιότερα το συναντούσαμε σε όλο τον ελλαδικό χώρο με διάφορες παραλλαγές και χρησιμοποιούνταν ως ημερολόγιο που μετρούσε τις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.

Δες εδώ πότε κλείνουν τα σχολεία για Πάσχα 2025

πάσχα

Η μορφή της κυρά Σαρακοστής

Η κυρά-Σαρακοστή, στις περισσότερες περιοχές, ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά, που απεικόνιζε μια γυναίκα, που έμοιαζε με καλόγρια, με 7 πόδια, σταυρωμένα χέρια γιατί προσεύχεται, ένα σταυρό γιατί πήγαινε στην εκκλησία και χωρίς στόμα γιατί νηστεύει.

Πώς χρησιμοποιείται

Η κυρά Σαρακοστή χρησίμευε ως χρονοδείκτης:

Κάθε εβδομάδα κόβεται ένα από τα επτά πόδια της.
Το τελευταίο πόδι κόβεται το Μεγάλο Σάββατο, σηματοδοτώντας τη λήξη της νηστείας και την Ανάσταση.

Πώς φτιάχνεται

Χάρτινη Κυρά Σαρακοστή: Ζωγραφίζεται σε χαρτί ή τυπώνεται ένα σχέδιο.

Ζυμωτή Κυρά Σαρακοστή: Φτιάχνεται από ζυμάρι που περιέχει αλεύρι, νερό και αλάτι (για να μην χαλάει). Στο ζυμάρι μπορεί να προστίθεται και διακόσμηση, όπως σταυροί ή άλλα σχέδια.

Το ζυμάρι για την Κυρά Σαρακοστή – Συνταγή

1 κούπα νερό περίπου

1 κούπα αλάτι,

3 κούπες αλεύρι (γ.ο.χ)

Bάζουμε όσο νερό χρειάζεται, για να γίνει ένα εύπλαστο ζυμάρι. Το “στέγνωμά του” γίνεται σε φούρνο, όχι σε πολύ δυνατή φωτιά, για περίπου 20-30 λεπτά, αφού το ζητούμενο είναι να στεγνώσει και να σκληρύνει και όχι να ψηθεί!

Αυτό το ζυμάρι δεν τρώγεται, παρά μόνο φτιάχνεται για το καλό, αφού είναι αλατόζυμο, όπως το λένε. Το ζυμάρι έχει επίτηδες μεγάλη ποσότητα αλατιού, για να μπορεί να συντηρηθεί και τις 7 εβδομάδες και να μη μουχλιάσει.

Δεν ήταν λίγες οι νοικοκυρές που έβαζαν μέσα ένα μικρό νόμισμα. Στο τέλος της 7ης εβδομάδας, κάθε μέλος της οικογένειας έκοβε με το χέρι ένα μικρό κομμάτι. Σε όποιον έπεφτε το νόμισμα σήμαινε ότι θα είχε την τύχη με το μέρος του!

Δες εδώ τις πόλεις της Ελλάδας που έχουν τα πιο δημοφιλή καρναβάλια

πάσχα

Η συμβολική σημασία

Το έθιμο της κυρά Σαρακοστής δεν είναι μόνο ένα πρακτικό εργαλείο μέτρησης του χρόνου, αλλά και ένας τρόπος να διδάσκεται η νηστεία και η προσευχή με παιδικό και διασκεδαστικό τρόπο.

Αυτό το όμορφο παραδοσιακό έθιμο διατηρείται σε πολλά ελληνικά σπίτια μέχρι σήμερα, κυρίως ως δραστηριότητα για τα παιδιά.

Για το έθιμο της κυρα-Σαρακοστής έχουν γραφτεί οι παρακάτω στίχοι:

Την κυρά Σαρακοστή
που ‘ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν’
με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν’ ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
.
(Στιχουργός: Πόλυ Βασιλάκη)

Δες εδώ πότε πέφτουν Τσικνοπέμπτη, Απόκριες, Καθαρά Δευτέρα και Πάσχα 2025

 

 

Avatar of Newsroom E-Howto
Ολα όσα πρέπει να ξέρεις στο Ελληνικό internet