Γιατί οι άνθρωποι γερνούν ξαφνικά μόλις φτάσουν τα 70 και τα 80;
Μια πρωτοποριακή θεωρία σχετικά με τη γήρανση προσφέρει μια νέα εξήγηση για το γιατί οι άνθρωποι συχνά παρουσιάζουν απότομη επιδείνωση της υγείας τους γύρω στα 70 έτη.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη καινοτόμων αντιγηραντικών θεραπειών και τη βελτίωση της αντιμετώπισης παθήσεων της τρίτης ηλικίας.
Δείτε Πώς τα πεπτίδια αντικαθιστούν την ρετινόλη στις ρυτίδες και την αντιγήρανση
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ εντόπισαν μια διαδικασία που προκαλεί “καταστροφικές” αλλαγές στη σύνθεση του αίματος σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αυτή η αλλαγή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης λευχαιμίας και αναιμίας, ενώ παράλληλα μειώνει την αποτελεσματικότητα των λευκών αιμοσφαιρίων στην καταπολέμηση λοιμώξεων.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι παρόμοιες αλλαγές μπορεί να συμβαίνουν σε όργανα σε ολόκληρο το σώμα, από το δέρμα μέχρι τον εγκέφαλο. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί οι άνθρωποι μπορούν να παραμείνουν σχετικά υγιείς για δεκαετίες, πριν βιώσουν μια απότομη επιβάρυνση γύρω στα 70 ή 80 έτη.
«Το συναρπαστικό σε αυτή την έρευνα είναι ότι εντοπίσαμε μια κοινή διαδικασία που πιθανώς καθοδηγεί τη γήρανση,» ανέφερε ο δρ. Peter Campbell, επικεφαλής του προγράμματος για τον καρκίνο, τη γήρανση και τις σωματικές μεταλλάξεις στο Sanger Institute του Κέιμπριτζ. «Ο στόχος μας είναι να επιβραδύνουμε ή να παρέμβουμε σε αυτή τη διαδικασία, αλλά τουλάχιστον έχουμε πλέον μια μέθοδο για τη μέτρηση της βιολογικής ηλικίας,» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με το Guardian, παρότι η γήρανση είναι μια σύνθετη διαδικασία, πολλοί επιστήμονες θεωρούσαν ότι οφείλεται στη σταδιακή συσσώρευση μεταλλάξεων στα κύτταρα, οι οποίες μειώνουν την ικανότητα του σώματος να λειτουργεί σωστά. Ωστόσο, η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτή η θεώρηση ίσως είναι ελλιπής. Αντίθετα, υποδεικνύει ότι το πρόβλημα προκαλείται από «εγωιστικά» κύτταρα που κυριαρχούν στα γηραιότερα άτομα.
Ο δρ. Campbell και οι συνεργάτες του μελέτησαν τα αιμοσφαίρια ατόμων διαφόρων ηλικιών, από νεογέννητα έως ηλικιωμένους 70 και 80 ετών. Οι ενήλικες κάτω των 65 ετών είχαν ποικιλία από 20.000 έως 200.000 διαφορετικούς τύπους βλαστοκυττάρων στον μυελό των οστών, που παρήγαγαν τα αιμοσφαίριά τους. Μετά την ηλικία των 65 ετών, ωστόσο, η εικόνα άλλαζε δραματικά. Περίπου τα μισά από τα αιμοσφαίρια προέρχονταν από μόλις 10 ή 20 διαφορετικά βλαστοκύτταρα.
Δείτε Το λαχανικό «μυστικό όπλο» κατά της γήρανσης
Η μείωση αυτή στην ποικιλομορφία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών και μείωση της ανθεκτικότητας στις λοιμώξεις. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι, ενώ οι περισσότερες μεταλλάξεις στα βλαστοκύτταρα είναι αβλαβείς, ορισμένες μπορούν να προσδώσουν στα κύτταρα πλεονέκτημα ανάπτυξης, οδηγώντας σε ταχύτερη παραγωγή αιμοσφαιρίων χαμηλότερης ποιότητας.
Το φαινόμενο αυτό δεν έχει ιδιαίτερη επίδραση στις ηλικίες των 30 ή 40 ετών, αλλά σε μεγαλύτερες ηλικίες τα ταχέως αναπτυσσόμενα ανώμαλα κύτταρα κυριαρχούν, προκαλώντας απότομη γήρανση και σχετικές ασθένειες. «Η εκθετική ανάπτυξη αυτών των κυττάρων εξηγεί γιατί η επιδείνωση της υγείας φαίνεται να επιταχύνεται μετά τα 70,» σημείωσε ο δρ. Campbell.
Τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα βλαστοκύτταρα συνδέονται με λευχαιμία και αναιμία, ενώ μειώνουν την αποτελεσματικότητα των ιατρικών θεραπειών, όπως η χημειοθεραπεία. Η επόμενη φάση της έρευνας στοχεύει στην ανίχνευση παρόμοιων διαδικασιών στο δέρμα, προκειμένου να εξηγηθεί η εμφάνιση ρυτίδων και η καθυστέρηση επούλωσης τραυμάτων.
Η δρ. Elisa Laurenti από το Wellcome-MRC Cambridge Stem Cell Institute τόνισε ότι παράγοντες όπως η χρόνια φλεγμονή, το κάπνισμα και η χημειοθεραπεία μπορεί να ενισχύουν την ανάπτυξη ανώμαλων βλαστοκυττάρων. «Πιστεύουμε ότι αυτοί οι παράγοντες οδηγούν επίσης στη μείωση της ποικιλομορφίας των βλαστοκυττάρων που σχετίζεται με τη γήρανση,» ανέφερε. Σημείωσε ότι η κατανόηση αυτών των μεταλλάξεων μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση της υγιούς γήρανσης.
