Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια ψυχική κατάσταση που απασχολεί όχι μόνο τις μητέρες που μόλις γέννησαν (λεχώνες) σαν άμεσα ενδιαφερόμενες που βιώνουν μια πρωτόγονη κατάσταση (ψυχολογική και συναισθηματική) αλλά και την οικογένεια τους. Στα περισσότερα ζευγάρια που επιστρέφουν σπίτι μετά τον τοκετό και η λεχώνα βρίσκεται σε φάση επιλόχειου κατάθλιψης, ο σύζυγος δεν γνωρίζει τι πρέπει να κάνει, πως να αντιδράσει, πως να βοηθήσει.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως όλη η οικογένεια περιμένει με ενθουσιασμό και ανυπομονησία τον ερχομό του καινούριου μωρού, ιδίως όταν είναι το πρώτο της οικογένειας. Το ζευγάρι ονειρεύεται το νέο μέλος και τη ζωή τους μετά τον ερχομό του. Πολλές φορές όμως τα πράγματα δεν εξελίσσονται τόσο ευχάριστα όσο τα φανταζόμασταν. Η νέα μητέρα μετά τη γέννα συχνά περνά μια περίοδο συναισθηματικής δυσφορίας.
Αυτό σημαίνει ότι γίνεται περισσότερο ευαίσθητη, κλαίει με το παραμικρό, η διάθεσή της αλλάζει συνεχώς, εκνευρίζεται εύκολα, νιώθει θλίψη ενώ μπορεί να παρουσιάζει και προβλήματα με τον ύπνο. Πρόκειται για ένα φυσιολογικό φαινόμενο που είναι γνωστό ως “μελαγχολία της λοχίας” ή “baby blues”. Σχετίζεται με τις ορμονικές αλλαγές στο σώμα της μητέρας, αλλά και τις γενικότερες αλλαγές που βιώνει σ’ αυτή την περίοδο της ζωής της. Εμφανίζεται έως και στο 80% των γυναικών, λίγο μετά τον τοκετό, κορυφώνεται 3-5 ημέρες μετά τη γέννα και υποχωρεί μετά από 2 έως 4 εβδομάδες.
Δες εδώ πώς η μοναξιά μας κάνει κακό
Τι είναι η επιλόχειος κατάθλιψη;
Η “επιλόχειος κατάθλιψη”είναι ένα είδος κλινικής κατάθλιψης η οποία μπορεί να επηρεάσει τις γυναίκες μετά από τη γέννηση ενός παιδιού. Τα συμπτώματα μπορούν να εκδηλωθούν σε διάστημα από 24 ώρες έως 6 μήνες μετά τον τοκετό και περιλαμβάνουν: κακή διάθεση, συχνά κλάματα, προβλήματα στον ύπνο, σκέψεις θανάτου, αυτοκτονίας ή πρόκλησης βλάβης στο μωρό, έλλειψη ικανοποίησης και ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που συνήθιζαν να ευχαριστούν τη μητέρα, μείωση βάρους, άγχος και ανησυχία, αίσθημα ενοχής και αναξιότητας, ατονία, κλπ.
Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια πολύ δύσκολη περίοδος για κάθε γυναίκα που τη βιώνει και χρειάζεται πολλή υποστήριξη από τους γύρω της. Αν είσαι είτε ο σύντροφος είτε γονέας είτε συγγενής είτε φίλος/ η μιας γυναίκας με επιλόχειο κατάθλιψη, προτείνονται μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείς να την βοηθήσεις:
Τρόποι υποστήριξης
- Προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση στις συναισθηματικές της διακυμάνσεις και στα ξεσπάσματά της. Σκεφτείτε ότι είναι κάτι φυσιολογικό, που συμβαίνει στις περισσότερες μανούλες αμέσως μετά τον τοκετό και οπλιστείτε με υπομονή και χιούμορ.
- Προσπαθήστε να προσαρμόσετε κι εσείς το πρόγραμμά σας στη νέα πραγματικότητα που έχει φέρει ο ερχομός του νέου μέλους, ώστε να είστε όσο μπορείτε περισσότερο μαζί της, τουλάχιστον το πρώτο διάστημα.
- Βοηθήστε με τις δουλειές του σπιτιού, τα ψώνια και συμμετέχετε στη φροντίδα του μωρού (ή των μεγαλύτερων παιδιών αν υπάρχουν).
- Προσπαθήστε να της προσφέρετε διαλείμματα από τη φροντίδα του μωρού, αναλαμβάνοντας κι εσείς κάποια από τα ξενύχτια.
- Πηγαίνετε μια βόλτα μαζί της. Το να βγαίνει εκτός σπιτιού σε καθημερινή βάση, έστω και για λίγο, είναι πολύ βοηθητικό.
- Ενθαρρύνετέ την να μιλήσει για τα συναισθήματά της. Είναι πιο χρήσιμο να την ακούσετε χωρίς να την κρίνετε, παρά να βιαστείτε να προσφέρετε άμεσες λύσεις.
- Αποφύγετε συμβουλές του τύπου: «Δεν είσαι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία που της συμβαίνει αυτό» ή «Πώς τα καταφέρνουν οι άλλες γυναίκες;» ή «Μήπως είσαι λίγο υπερβολική;».
- Θυμηθείτε ότι αυτή την περίοδο έχει περισσότερη ανάγκη τη συναισθηματική σας στήριξη και το ενδιαφέρον σας. Χαρίζοντάς της ένα λουλούδι, λέγοντάς της πόσο την αγαπάτε, πόσο όμορφη ή πόσο καλή μανούλα είναι, μπορείτε να τη βοηθήσετε να αισθανθεί καλύτερα.
- Αν δεν έχει διάθεση για σεξουαλικές επαφές, δεν βοηθάει να την πιέσετε. Οι χρόνοι που επανέρχεται η σεξουαλική διάθεση σε κάθε λεχώνα είναι διαφορετικοί.
- Αν δείτε ότι τα συμπτώματα της κατάθλιψης επιμένουν ή επιδεινώνονται, ενθαρρύνετε τη σύντροφό σας να επισκεφτείτε έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Πάνω από 2-4 εβδομάδες επιμένουσας συμπτωματολογίας χρήζει επαγγελματικής υποστήριξης.
- Μην ξεχνάτε να φροντίζετε και τον εαυτό σας! Η ενασχόληση με τις ανάγκες ενός νέου μωρού είναι δύσκολο έργο για τους πατέρες, όπως και για τις μητέρες.
Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια διαταραχή που πρέπει να θεραπευτεί, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να γίνει μόνιμη. ‘Αλλωστε, δεν επιδρά αρνητικά μόνο στην ψυχική υγεία της μητέρας, αλλά και στην συναισθηματική ανάπτυξη του βρέφους, για την οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο ο δεσμός που θα δημιουργηθεί ανάμεσα στο βρέφος και την μητέρα.
Δες και το παρακάτω πολύ βοηθητικό βίντεο:
