Στην προσπάθεια να ενισχυθεί η ασφάλεια των ανηλίκων στο διαδίκτυο, πολλές ψηφιακές πλατφόρμες εφαρμόζουν αυστηρότερα μέτρα επαλήθευσης ηλικίας, όπως το YouTube, μία από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες βίντεο παγκοσμίως, που εισάγει πλέον τεχνητή νοημοσύνη (AI) ως μέσο προσδιορισμού της ηλικίας των χρηστών του.
Αντί να βασίζεται αποκλειστικά στις πληροφορίες που δηλώνονται κατά την εγγραφή –οι οποίες συχνά μπορεί να είναι ανακριβείς– το YouTube χρησιμοποιεί πλέον μηχανική μάθηση για να αναλύσει τις συνήθειες παρακολούθησης και άλλα ψηφιακά ίχνη, με στόχο να εκτιμήσει εάν ένας χρήστης είναι έφηβος ή ενήλικας.
Η εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας έρχεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο διεθνών κανονισμών που απαιτούν από τις εταιρείες τεχνολογίας να υιοθετήσουν υπεύθυνες πολιτικές για την προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο. Παράλληλα, δημιουργούνται εύλογες ανησυχίες σχετικά με την ακρίβεια αυτών των αλγορίθμων και τα πιθανά σφάλματα ταξινόμησης, που μπορεί να επηρεάσουν την εμπειρία ενηλίκων χρηστών.
Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε πώς λειτουργεί αυτή η νέα προσέγγιση επαλήθευσης ηλικίας, τι σημαίνει για τους χρήστες, και πώς μπορούν να ενεργήσουν όσοι ταξινομηθούν λανθασμένα από το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης του YouTube.
Πώς λειτουργεί η επαλήθευση ηλικίας με AI στο YouTube
Σε μια ανάρτηση στο blog της την Τρίτη, η πλατφόρμα ανακοίνωσε ότι ξεκινά πιλοτικά την εφαρμογή “μηχανικής μάθησης” (δηλαδή τεχνητής νοημοσύνης) σε ένα μικρό δείγμα χρηστών, με στόχο να εκτιμήσει την ηλικία τους. Το YouTube θέλει να διακρίνει αν ένας χρήστης είναι έφηβος ή ενήλικας. (Θυμίζουμε πως η υπηρεσία απευθύνεται σε χρήστες 13 ετών και άνω, και υποθέτει ότι οι μικρότεροι χρησιμοποιούν το YouTube Kids.)
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν βασίζεται απαραιτήτως στην ηλικία που έχει δηλωθεί στον λογαριασμό, καθώς το YouTube υποπτεύεται πως πολλοί δηλώνουν ψευδή στοιχεία. Αντίθετα, αναλύει πρότυπα συμπεριφοράς που σχετίζονται με ηλικιακές ομάδες — όπως το είδος των βίντεο που αναζητεί ο χρήστης, το στυλ περιεχομένου που παρακολουθεί ή πόσο παλιός είναι ο λογαριασμός.
Αν το σύστημα αναγνωρίσει τον χρήστη ως ενήλικα, τότε όλα συνεχίζουν κανονικά. Αν όμως τον κατατάξει στην κατηγορία των εφήβων, τότε εφαρμόζονται “προστασίες κατάλληλες για την ηλικία”:
Κατάργηση εξατομικευμένων διαφημίσεων: Θα βλέπεις ακόμη διαφημίσεις, αλλά δεν θα βασίζονται στο προσωπικό σου προφίλ.
Εργαλεία ψηφιακής ευεξίας: Υπενθυμίσεις για διαλείμματα, στατιστικά παρακολούθησης, συγχώνευση ειδοποιήσεων και απενεργοποίηση ήχων ειδοποίησης.
Περιορισμοί στις προτάσεις περιεχομένου: Ορισμένα βίντεο ίσως εμφανίζονται λιγότερο συχνά ή καθόλου στις προτάσεις σου.
Δες εδώ πώς μπορείς να βάλεις ένα βίντεο σε επανάληψη στο YouTube
Τι γίνεται αν η τεχνητή νοημοσύνη του YouTube κάνει λάθος;
Αν είσαι 18 ετών ή μεγαλύτερος και το YouTube σε χαρακτηρίσει κατά λάθος ως ανήλικο, η ευθύνη να αποδείξεις την ηλικία σου βαραίνει εσένα — όχι την πλατφόρμα.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, μπορείς να κάνεις ένσταση υποβάλλοντας κάποιο αποδεικτικό ταυτότητας, όπως επίσημο έγγραφο (π.χ. ταυτότητα ή πιστωτική κάρτα). Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε στο ZDNet ότι και μια selfie ενδέχεται να είναι αποδεκτή μορφή επιβεβαίωσης.
Το ερώτημα είναι: πόσοι χρήστες θα βρεθούν τελικά σε αυτή τη θέση; Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι αλάνθαστη — και συχνά κάνει λάθη. Πολλοί ενήλικες (ειδικά 18χρονοι ή 19χρονοι) παρακολουθούν βίντεο που ίσως θυμίζουν εφηβικό κοινό, οπότε μπορεί εύκολα να ταξινομηθούν λάθος.
Το YouTube δεν είναι η μόνη εταιρεία που ακολουθεί αυτό το μονοπάτι. Νέοι νόμοι σε πολλές χώρες απαιτούν από τις τεχνολογικές πλατφόρμες να προστατεύσουν τους ανήλικους χρήστες, κάτι που σταδιακά οδηγεί στην καθιέρωση της ψηφιακής ταυτοποίησης στο διαδίκτυο. Το μέλλον του internet φαίνεται να απαιτεί όλο και περισσότερη επιβεβαίωση ταυτότητας — σε έναν χώρο που κάποτε ήταν ελεύθερος, ανώνυμος και ανοικτός σε όλους.
