Πώς να φροντίσεις τα μάτια σου από κούραση και ξηροφθαλμία

Οι περισσότεροι από εσάς δουλεύετε σε υπολογιστή. Οκτώ ή και παραπάνω ώρες προσκολλημένοι πάνω σε μια οθόνη, φυσιολογικό είναι, λοιπόν, τα μάτια σας να ταλαιπωρούνται πολύ.

Και σα να μην έφτανε αυτό, γυρνάτε σπίτι και χαζεύετε με τις ώρες Facebook, Twitter και Instagram.

Τα συνηθισμένα συμπτώματα που παρουσιάζονται είναι τα κουρασμένα ή ερεθισμένα μάτια. Συχνά συνοδεύονται από κάποια θόλωση στην όραση ή στέγνωμα του ματιού. Το τελευταίο συμβαίνει επειδή τα μάτια μας εστιάζουν στην οθόνη και προσπαθούν να παραμείνουν ανοιχτά χωρίς το χρήσιμο ανοιγοκλείσιμο που τα υγραίνει. Όμως, η γενικότερη χρήση των οθονών μπορεί να προκαλέσει και προβλήματα πέρα από τα μάτια, όπως πονοκεφάλους.

Ακολουθούν μερικές απλές συμβουλές για να ξεκουράζετε τα μάτια σας και να προστατεύετε την όρασή σας:

Καλύτερη ανάλυση, μεγαλύτερη διαγώνιος, λιγότερη κούραση

Σημαντικό ρόλο στην κούραση των ματιών παίζει η ανάλυση της οθόνης. Έρευνες έδειξαν ότι οι high definition οθόνες σε τηλεοράσεις, tablets και laptops είναι πιο ξεκούραστες για τα μάτια λόγω καλύτερης ευκρίνειας απ’ ό,τι οι παλαιότερες οθόνες.

Επίσης, πολύπλοκες διαδικασίες σε μικρή οθόνη, όπως διάβασμα ή gaming σε smartphone συμβάλλουν στην οπτική κόπωση. Οπότε φροντίστε να χρησιμοποιείτε την κατάλληλη οθόνη για κάθε χρήση.

Αν εργάζεστε σε τομείς που απαιτούν λεπτομέρεια, όπως το σχέδιο, οι οθόνες μεγάλων διαγωνίων και υψηλών αναλύσεων δεν είναι μόνο πιο παραγωγικές, αλλά και πιο ξεκούραστες.

Αν διαθέτετε κάποια παλαιότερη οθόνη CRT, φροντίστε για την άμεση αντικατάστασή της. Απαγορέψτε στον εαυτό σας τη χρήση της αν δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 75Hz. Θα κάνετε ένα σπουδαίο δώρο στα μάτια σας.

Η σωστή απόσταση

Από τις πιο συχνές αιτίες που προκαλούν οπτική κόπωση είναι η λανθασμένη απόσταση μεταξύ ματιών και οθόνης. Για καλύτερη θέαση, με το σώμα σας σε όρθια θέση, εκτείνετε το βραχίονά σας. Η σωστή θέση της οθόνης είναι εκεί που η παλάμη σας την ακουμπά. Το πάνω μέρος της οθόνης θα πρέπει να βρίσκεται στο ύψος των ματιών ή ελάχιστα πιο κάτω. Η οθόνη θα πρέπει να είναι τοποθετημένη κάθετα και όχι να έχει περιστραφεί.

Σωστός φωτισμός

Η κόπωση προέρχεται συχνά από ισχυρό φως που μπορεί να είναι είτε το φυσικό του ήλιου, είτε ο φωτισμός του δωματίου. Όταν χρησιμοποιείτε υπολογιστή, ο περιβάλλων φωτισμός θα πρέπει να είναι περίπου ο μισός σε φωτεινότητα σε σχέση με αυτόν που συναντάται στα περισσότερα γραφεία.

Χρησιμοποιήστε στόρια για τον εξωτερικό φωτισμό και λιγότερες λάμπες για τον εσωτερικό, ενώ αν είναι δυνατό, τοποθετήστε την οθόνη έτσι ώστε το παράθυρο να βρίσκεται στο πλάι αντί για μπροστά ή πίσω της.

Ελαχιστοποιήστε τις λάμψεις

Οι αντανακλάσεις του φωτός σε τοίχους ή και στην ίδια την οθόνη είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν κούραση στα μάτια. Αν ο χώρος δε διαθέτει στόρια, για να αποφύγετε τις αντανακλάσεις μπορείτε να προμηθευτείτε ένα φίλτρο anti-glare ή ένα κάλυμμα, όπως αυτό που χρησιμοποιούν πολλοί γραφίστες. Αν φοράτε γυαλιά, βεβαιωθείτε ότι διαθέτουν αντι-ανακλαστική επίστρωση.

Αλλάξτε τις ρυθμίσεις της οθόνης

Ρυθμίζοντας τη φωτεινότητα και τη θερμοκρασία χρώματος της οθόνης, αλλά και το μέγεθος των χαρακτήρων, μπορείτε να βοηθήσετε τα μάτια σας να παραμείνουν ξεκούραστα. Όσον αφορά τη φωτεινότητα, η σωστή ρύθμιση εξαρτάται από τον περιβαλλοντικό φωτισμό. Μην τη ρυθμίζετε στο μέγιστο, αλλά φροντίστε να βλέπετε το λευκό ως λευκό και όχι ως γκρι.

Σχετικά με το κείμενο, τα μαύρα γράμματα σε λευκό background (ή οποιοσδήποτε συνδυασμός με υψηλή αντίθεση) παραμένουν ο ιδανικός τρόπος ανάγνωσης, ενώ το μέγεθος μπορείτε να το καθορίσετε με 2 τρόπους. Με zoom ή μέσω του πίνακα ελέγχου (Control Panel > Display > Set custom text size). Το μπλε φως είναι αυτό που σχετίζεται περισσότερο με την κούραση των ματιών. Μειώνοντας τη θερμοκρασία χρώματος, μειώνετε το μπλε φως που εκπέμπεται.

Ανοιγοκλείνετε τα μάτια

Σύμφωνα με έρευνες, όσοι εργάζονται σε υπολογιστή ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους λιγότερο συχνά από το κανονικό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το στέγνωμα και τον ερεθισμό των ματιών αφού το ανοιγοκλείσιμο των ματιών είναι σημαντική υπόθεση.

Το πιο απλό που μπορείτε να κάνετε είναι να ανοιγοκλείνετε αργά τα μάτια σας 10 φορές κάθε 20 λεπτά. Ένας άλλος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσετε τεχνητά δάκρυα που κυκλοφορούν στα φαρμακεία.

Ασκήσεις ματιών

Ένα συνηθισμένο σύμπτωμα της οπτικής κόπωσης είναι η θόλωση στην εστίαση. Το πιο απλό που μπορείτε να κάνετε είναι να ακολουθήσετε τον κανόνα «20-20-20»: κάθε 20 λεπτά, ρίξτε το βλέμμα σας σε ένα αντικείμενο περίπου 6 μέτρα μακριά για 20 δευτερόλεπτα.
Άλλη μια άσκηση είναι η εναλλαγή της παρακολούθησης ενός αντικειμένου που βρίσκεται μακριά με ένα κοντινό.

Κάντε συχνά διαλείμματα

Μερικές φορές δεν είναι εφικτό, ειδικά όταν υπάρχουν deadlines. Οι έρευνες έχουν δείξει πως εκτός από τα δύο 15λεπτα διαλείμματα που συνηθίζονται, χρειάζονται ακόμα τέσσερα 5λεπτα μέσα στην ημέρα σύμφωνα με το αμερικάνικο εθνικό ινστιτούτο NIOSH. Μάλιστα, αυτά τα επιπλέον διαλείμματα όχι μόνο δε μειώνουν καθόλου την ημερήσια παραγωγικότητα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις την αυξάνουν.
Κατά τη διάρκεια αυτών των 5λεπτων διαλειμμάτων, σηκωθείτε, περπατήστε και τεντώστε άκρα, μέση και αυχένα.

Ενυδάτωση των ματιών σας

Η ενυδάτωση των ματιών είναι σημαντική, ειδικά αν αντιμετωπίζετε ξηρότητα, ερεθισμό ή κόπωση από παρατεταμένη χρήση οθονών ή έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Χρησιμοποιήστε τεχνητά δάκρυα και ενυδατώστε τον αέρα στο περιβάλλον με έναν υγραντήρα στο χώρο σας. Ενισχύστε την ενυδάτωσή σας με διατροφή και χρησιμοποιήστε ζεστές κομπρέσες εφαρμόζοντας μια ζεστή, υγρή πετσέτα πάνω στα κλειστά μάτια σας για λίγα λεπτά.