Οι ψείρες είναι μικρά παρασιτικά έντομα που ζουν στα μαλλιά και το τριχωτό της κεφαλής των ανθρώπων, προκαλώντας φαγούρα και δυσφορία.
Η παρουσία ψειρών είναι πιο διαδεδομένη ιδιαίτερα μεταξύ των παιδιών ηλικίας 3 έως 11 ετών. Αν και δεν είναι επικίνδυνες, οι ψείρες μπορούν να προκαλέσουν ενοχλητικό κνησμό και μπορεί να είναι δύσκολο να απαλλαγείτε από αυτές.
Τι είναι οι ψείρες και οι κόνιδες
Οι ψείρες είναι μικρά έντομα που ζουν στο τριχωτό της κεφαλής του ανθρώπου και διαθέτουν 6 πόδια. Έχουν γκρίζο χρώμα, αλλά όταν γεμίζουν με αίμα φαίνονται περισσότερο για κόκκινες. Οι ψείρες δεν έχουν φτερά και δεν μπορούν να πηδήξουν ή να πετάξουν, αλλά μπορούν να κινηθούν γρήγορα.
Οι κόνιδες, από την άλλη πλευρά, είναι τα αυγά των ψειρών. Έχουν κιτρινωπό, λευκό ή καφέ χρώμα και είναι κολλημένες στις τρίχες κοντά στο τριχωτό της κεφαλής.
Αίτια παρουσίας ψειρών
Οι ψείρες δεν είναι σημάδι έλλειψης υγιεινής. Αντίθετα, είναι πολύ κοινό τα παιδιά να μολύνονται με ψείρες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στο νηπιαγωγείο ή στο σχολείο. Σύμφωνα με μελέτες, 4 στα 10 παιδιά αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό σχεδόν κάθε χρόνο.
Πώς μεταδίδονται οι ψείρες
Οι ψείρες μεταδίδονται κυρίως μέσω της άμεσης επαφής με το κεφάλι ενός μολυσμένου ατόμου. Μερικοί τρόποι μετάδοσης περιλαμβάνουν:
Άμεση επαφή κεφαλιών: Η πιο συνηθισμένη μορφή μετάδοσης είναι όταν τα κεφάλια δύο ατόμων έρχονται σε επαφή, π.χ. κατά το παιχνίδι, τον ύπνο, ή την αγκαλιά.
Μοιραζόμενα αντικείμενα: Αν και λιγότερο συχνό, οι ψείρες μπορούν να μεταδοθούν μέσω αντικειμένων όπως χτένες, βούρτσες, καπέλα, πετσέτες, μαξιλάρια ή κράνη που χρησιμοποιούνται από περισσότερα από ένα άτομα.
Έπιπλα και υφάσματα: Οι ψείρες μπορεί να επιβιώσουν για μικρό χρονικό διάστημα σε έπιπλα, μαξιλάρια, ή καθίσματα. Η μετάδοση με αυτόν τον τρόπο είναι σπάνια αλλά δυνατή.
Διάρκεια ζωής της ψείρας
Οι ψείρες ζουν έως και ένα μήνα πάνω στο τριχωτό της κεφαλής καταναλώνοντας αρκετή ποσότητα ανθρώπινου αίματος. Σε περίπτωση που απομακρυνθούν από αυτό η διάρκεια ζωής τους ανέρχεται στις μία-δύο ημέρες. Επίσης προτιμούν να γεννάνε τα αυγά τους σε υψηλές θερμοκρασίες του σώματός μας όπως πίσω από τα αυτιά και κοντά στο λαιμό έτσι ώστε να είναι ευκολότερη η εκκόλαψή τους.
Γιατί ευδοκιμούν στα παιδιά;
Είναι γεγονός ότι οι ψείρες είναι πιο συχνές και διαδεδομένες στον παιδικό πληθυσμό. Αυτό δεν έχει κάποιον άλλο λόγο πέρα από τον τρόπο ζωής των παιδιών και της αλληλεπίδρασής τους με τα υπόλοιπα παιδάκια. Από τη μία πλευρά, τα παιδιά δε διαφυλάσσουν τον εαυτό τους πλησιάζοντας πολύ κοντά και παρατεταμένα το ένα το άλλο. Έτσι, αυτή ή άμεση επαφή είναι το κατάλληλο έδαφος για να μεταπηδούν οι ψείρες από το ένα κεφάλι στο άλλο. Επιπλέον, τα παιδιά δεν είναι ακόμη σε θέση να τηρούν κανόνες υγιεινής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, τα παιδιά να χρησιμοποιούν συχνότερα αντικείμενα άλλων παιδιών και δη άκριτα.
Συμπτώματα παρουσίας ψειρών
Το πιο κοινό σύμπτωμα της παρουσίας ψειρών είναι ο κνησμός στο τριχωτό της κεφαλής. Αυτό προκαλείται από την αντίδραση του οργανισμού καθώς οι ψείρες ρουφάνε αρκετή ποσότητα αίματος. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν την αίσθηση κίνησης στα μαλλιά ή στο τριχωτό της κεφαλής, δυσκολία στον ύπνο (καθώς οι ψείρες είναι πιο ενεργές τη νύχτα) και πιθανώς ερεθισμό ή φλεγμονή από το ξύσιμο.
Πώς να ελέγξετε την παρουσία ψειρών
Εάν υποψιάζεστε ότι εσείς ή το παιδί σας έχετε ψείρες, υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να το ελέγξετε. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να εξετάσετε το τριχωτό της κεφαλής για την παρουσία ζωντανών ψειρών ή κονίδων. Οι κόνιδες είναι πιο εύκολο να παρατητηθούν αλλά κάποιες φορές μπορεί να ξεγελαστούμε, διότι μοιάζουν με πιτυρίδα ή κατάλοιπα από λακ. Εάν είναι δύσκολο να τις δείτε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μαλακτικό (conditioner) μαλλιών και μια χτένα για ψείρες.
Θεραπεία και αντιμετώπιση ψειρών
Υπάρχουν διάφορες επιλογές θεραπείας για τις ψείρες, συμπεριλαμβανομένων των χημικών και φυσικών προϊόντων. Η επιλογή θεραπείας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως την ηλικία του ατόμου, τη σοβαρότητα της παρουσίας των ψειρών και την προτίμηση για φυσικά ή χημικά προϊόντα.
Συνήθως προτιμούμε σαμπουάν και λοσιόν κατά των ψειρών. Υπάρχουν ειδικά φαρμακευτικά προϊόντα, όπως σαμπουάν, λοσιόν ή σπρέι που περιέχουν εντομοκτόνα (π.χ. πυρεθρίνες ή περμεθρίνη) τα οποία σκοτώνουν τις ψείρες. Χρησιμοποιήστε τα σύμφωνα με τις οδηγίες του προϊόντος.
Υπάρχουν επίσης και φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης των ψειρών, που δεν περιλαμβάνουν χημικά. Αυτοί οι τρόποι συχνά περιλαμβάνουν τη χρήση φυσικών προϊόντων, όπως το ξύδι, το μηλίτη, το λάδι τεϊόδεντρου ή το λάδι καρύδας.
Για σίγουρο αποτέλεσμα πρέπει να επαναλάβουμε τη θεραπεία μετά από 7-10 ημέρες για να εξοντώσετε τυχόν νέες ψείρες που μπορεί να έχουν εκκολαφθεί από αυγά που δεν επηρεάστηκαν από την πρώτη εφαρμογή.
Μετά την εφαρμογή των παραπάνω χρειάζεται χτένισμα με χτένα με λεπτά δόντια. Χρησιμοποιήστε μια ειδική χτένα με πολύ λεπτά δόντια για να αφαιρέσετε τις ψείρες και τα αυγά (κόνιδες) από τα μαλλιά. Χτενίστε τα μαλλιά ενώ είναι νωπά ή μετά την εφαρμογή μαλακτικού, καθώς διευκολύνει τη διαδικασία.
Τέλος χρειάζεται καθαρισμός και απολύμανση:
Πλύσιμο ρούχων και κλινοσκεπασμάτων: Πλύνετε όλα τα ρούχα, κλινοσκεπάσματα και πετσέτες που χρησιμοποιήθηκαν τις τελευταίες 48 ώρες σε ζεστό νερό (τουλάχιστον 60°C) και στεγνώστε τα σε υψηλή θερμοκρασία.
Καθαρισμός αντικειμένων: Καθαρίστε ή βράστε τις χτένες, βούρτσες και άλλα προσωπικά αντικείμενα. Μπορείτε επίσης να τα βυθίσετε σε αλκοόλ ή ζεστό νερό για 5-10 λεπτά.
Σφράγιση αντικειμένων: Αντικείμενα που δεν μπορούν να πλυθούν μπορούν να σφραγιστούν σε πλαστική σακούλα για δύο εβδομάδες ώστε να πεθάνουν οι ψείρες.
Πρόληψη εμφάνισης ψειρών
Η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε την εμφάνιση ψειρών. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την εκπαίδευση των παιδιών σας για την αποφυγή της άμεσης επαφής του κεφαλιού με άλλα παιδιά, την αποφυγή της κοινής χρήσης προσωπικών αντικειμένων και τον τακτικό έλεγχο του τριχωτού της κεφαλής για την παρουσία ψειρών.
Συμπέρασμα
Για τους γονείς, είναι σημαντικό να γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν τις ψείρες. Αυτό περιλαμβάνει την κατανόηση του πώς μεταδίδονται, του πώς να ελέγξετε την παρουσία τους και του πώς να τις αντιμετωπίσετε.
Αν και οι ψείρες μπορούν να είναι ενοχλητικές, δεν είναι επικίνδυνες και μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα. Με την κατάλληλη πρόληψη και θεραπεία, μπορείτε να προστατεύσετε εσάς και τα παιδιά σας από την παρουσία των συγκεκριμένων αυτών εντόμων.
Δες εδώ όσα πρέπει να ξέρεις για τον στρεπτόκοκκο στα παιδιά